Pracodawca i pracownik uzgodnili zwolnienie tego ostatniego z obowiązku wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia. Czy firma może zmusić go do wykorzystania urlopu wypoczynkowego w tym samym terminie?
Jeżeli obie strony uzgodniły, że w okresie wypowiedzenia umowy pracownik będzie zwolniony z wykonywania obowiązków, to pracodawca nie może jednostronnie zmienić tego ustalenia. Możliwość zobowiązania zatrudnionego do wykorzystania urlopu wypoczynkowego przewiduje artykuł 1671 kodeksu pracy. Zgodnie z nim firma może wymagać, aby pracownik w okresie wypowiedzenia wykorzystał urlop. Jego termin określa pracodawca i nie ma konieczności uzgadniania go z pracownikiem. Wspomniany termin nie może przypadać w okresie nieobecności podwładnego wskutek jego choroby lub korzystania z urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego, a także w okresie zwolnienia pracownika z obowiązku wykonywania pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia na mocy porozumienia stron.
Zwolnienie takie uzgodnione przez pracownika i pracodawcę należy traktować jako odrębne porozumienie stron, na mocy którego uzgodniły one wzajemne obowiązki. Pracodawca nie może zmienić jednostronnie tak ukształtowanych zobowiązań. O ile porozumienie dotyczące zwolnienia z wykonywania obowiązków pracowniczych nie będzie przewidywało zawczasu obowiązku pracownika do skorzystania z urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia lub strony nie uzgodnią stosownej zmiany tego porozumienia, to pracodawca nie będzie mógł go do tego zobowiązać jednostronnie. Stanowisko to potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z kwietnia 2011 roku (sygn. akt II PK 302/10).
Z inną sytuacją możemy mieć do czynienia w przypadku jednostronnego, dokonanego przez pracodawcę, zwolnienia pracownika z obowiązku wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia. Takie zwolnienie nie ma oparcia w przepisach prawa pracy i pracodawca może je odwołać w każdej chwili, wzywając pracownika do podjęcia pracy. W tym przypadku na pracowniku ciąży obowiązek stawienia się do pracy, a pracodawca może zobowiązać go do wykorzystania urlopu wypoczynkowego.