■ Czy dyżur medyczny pełniony w ramach normalnego czasu pracy jest wliczany do limitu nadgodzin?
- Od 1 stycznia dyżur medyczny jest wliczany do normalnego czasu pracy. Istnieje jednak zasadnicza różnica pomiędzy czasem pracy w ramach dyżuru a pracą w godzinach nadliczbowych regulowanych przez kodeks pracy. Te kodeksowe nadgodziny nie mogą być planowane. Pracodawca tylko w sytuacji szczególnych potrzeb może polecić pracę w godzinach nadliczbowych, przy czym powinny one mieć doraźny i niezapowiedziany charakter. Pracę w ramach dyżuru ustawodawca pozwolił zaplanować. Pozostaje pytanie o limity czasowe takich dyżurów. Otóż limitem takim jest przeciętnie 48-godzinna tygodniowo norma czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, pomniejszona o liczbę normalnych godzin pracy wynikających z wymiaru czasu pracy, w którym medyk został zatrudniony. Planowane godziny dyżuru nie stanowią więc pracy w nadgodzinach, bo są wliczane do czasu pracy. Nie znajdą więc do nich zastosowania obowiązujące roczne limity godzin nadliczbowych.
■ Kiedy rozpoczyna się praca w nadgodzinach dla lekarzy, którzy nie podpiszą tzw. klauzuli opt-out?
- Dla tych, którzy nie wyrazili zgody na pracę w ramach klauzuli opt-out, przewidującej możliwość przedłużenia wymiaru czasu pracy do maksymalnie 78 godzin na tydzień, praca w godzinach nadliczbowych wystąpi w momencie, w jakim przekraczać będzie 37 godzin i 55 minut na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym. Jeżeli pracownik medyczny przekroczy te normy czasu pracy w przypadku sytuacji wymienionych w art. 1511 kodeksu pracy, tj. wynikających ze szczególnych potrzeb pracodawcy (np. awarii), praca taka będzie miała charakter pracy w godzinach nadliczbowych.
■ Czy po przekroczeniu rocznego limitu pracy w nadgodzinach (150 godzin), dyrektor szpitala może zobowiązać lekarzy do pracy w dodatkowych godzinach?
- Przekroczenie limitów rocznych godzin nadliczbowych ma charakter naruszenia przepisów o czasie pracy i jest zagrożone karą grzywny. Obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości przekraczania takich limitów.
Rozmawiała DOMINIKA SIKORA
