Gminy przed wydaniem decyzji o przyznaniu specjalnego zasiłku opiekuńczego muszą obligatoryjnie sprawdzić osobę składającą wniosek. Część z nich ma jednak wątpliwości, czy do tego celu powinien być wykorzystywany formularz z pomocy społecznej.
Wywiad poprzedzający przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego ma zapobiegać ewentualnym nadużyciom i weryfikacji spełniania warunku sprawowania faktycznej opieki nad niepełnosprawnym krewnym.
Zgodnie z art. 23 ust. 4e–4g ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992 z późn. zm.) organ wydający decyzję zwraca się do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie u opiekuna rodzinnego wywiadu środowiskowego, przewidzianego w przepisach o pomocy społecznej.
Co więcej, taka rozmowa musi być aktualizowana po pół roku od uzyskania zasiłku, chyba że do końca okresu zasiłkowego pozostało mniej niż trzy miesiące.
– Taki wywiad może się okazać mało przydatny, ponieważ specjalny zasiłek opiekuńczy jest świadczeniem o innym charakterze niż wsparcie przysługujące z ustawy o pomocy społecznej i jest dostosowany do jej wymogów – uważa Barbara Kłeczek, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie MOPR w Tarnobrzegu.
Dodaje, że w przypadku obydwu form pomocy inne są kryteria dochodowe oraz definicje tego, co jest dochodem i kto wchodzi w skład rodziny.
– Rzeczywiście druk rodzinnego wywiadu środowiskowego jest bardzo obszerny i część informacji w nim zawartych nie będzie wykorzystywana, niemniej wizyta pracownika socjalnego pozwoli ocenić, czy członek rodziny zajmuje się niepełnosprawnym i na czym polega jego opieka – podkreśla Maria Jabłońska, kierownik działu świadczeń rodzinnych MOPS w Iławie.
Z kolei Przemysław Andrysiak, kierownik działu świadczeń rodzinnych MOPR w Zabrzu, zwraca uwagę, że w przypadku specjalnego zasiłku opiekuńczego przepisy nie przewidują możliwości wykorzystania informacji z przeprowadzonego wcześniej wywiadu, np. w sytuacji gdy osoba ta korzysta już z pomocy społecznej.
Takie rozwiązanie może być zastosowane przy świadczeniu pielęgnacyjnym, pod warunkiem że rozmowa z opiekunem odbyła się nie wcześniej niż na trzy miesiące przed dniem otrzymania wniosku o udzielenie informacji. Ponadto o ile wywiad do specjalnego zasiłku jest obowiązkowy, to przyznając świadczenie pielęgnacyjne, gmina przeprowadza go fakultatywnie przed wydaniem decyzji oraz w trakcie jego pobierania.