Otrzymywanie dodatkowych 100 zł do świadczenia pielęgnacyjnego tylko przez rodziców narusza zasadę równości. Tak uważa Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, który postanowił wystąpić z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego.
Pytanie dotyczy par. 1 ust. 2 uchwały Rady Ministrów z 27 grudnia 2011 r. w sprawie ustanowienia rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne oraz wydanego przez nią rozporządzenia z 27 grudnia 2011 r., które reguluje szczegółowe zasady realizacji dodatkowej pomocy (Dz.U. nr 295, poz. 1746). Zgodnie z ich przepisami o ekstra 100 zł, dzięki któremu wysokość świadczenia pielęgnacyjnego wzrasta z 520 zł do 620 zł miesięcznie, mogli ubiegać się tylko ojciec, matka oraz opiekun faktyczny dziecka.
Sejm przyjął ustawę wprowadzającą nowe świadczenia rodzinne
Sejm przyjął ustawę wprowadzającą nowe świadczenia rodzinne

Zobacz również
– O dodatkowe wsparcie nie mogły się natomiast starać inne osoby zobowiązane do alimentacji względem niepełnosprawnego krewnego, które też są uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego – tłumaczy Sebastian Gajdzik, zastępca kierownika sekcji świadczeń rodzinnych Ośrodka Pomocy Społecznej w Chorzowie.
Jedna z takich osób, a mianowicie mąż zajmujący się niepełnosprawną żoną, postanowił odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego, a gdy utrzymało ono decyzję gminy, do WSA w Poznaniu. Ten zaś zwrócił się z pytaniem prawnym do trybunału.
Wątpliwości sądu dotyczą zgodności przyjętego przez rząd kręgu osób uprawnionych do dodatkowej pomocy m.in. z wyrażoną w art. 32 konstytucji zasadą równości. Wynika z niej bowiem nakaz jednakowego traktowania podmiotów prawa w obrębie określonej klasy lub kategorii, a wszelkie odstępstwa od niego muszą znajdować uzasadnienie w odpowiednio przekonujących argumentach. Tymczasem w ocenie WSA w Poznaniu brak jest istotnych różnic pomiędzy rodzinami, w których opieki wymaga dziecko, a rodzinami, w których niepełnosprawny jest inny jej członek, tym bardziej że zakwestionowane przepisy nie określają granicy wieku wymagającego opieki dziecka i pozwalają uzyskać pomoc także jego rodzicom i opiekunom, gdy ukończy 18 lat.
Sąd wskazuje też, że zróżnicowanie sytuacji prawnej rodzin, w których znajdują się osoby niepełnosprawne, odnoszące się nie do ich sytuacji materialnej, ale wyłącznie do charakteru stosunku prawnego łączącego osobę wymagającą opieki i ją sprawującą, narusza konstytucyjną zasadę sprawiedliwości społecznej. Taka argumentacja doprowadziła WSA do wniosku, że pod pretekstem realizowania zadań z zakresu pomocy społecznej i bez podstawy prawnej Rada Ministrów znowelizowała na drodze pozaparlamentarnej zasady udzielania przez państwo pomocy materialnej dla rodzin, w skład których wchodzą osoby niepełnosprawne, w sytuacji gdy żaden akt rangi ustawowej podstaw do takiego zróżnicowania nie dawał.

Wyższe świadczenie pielęgnacyjne

Po raz pierwszy rząd wprowadził 100-złotowy dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego w okresie listopad – grudzień 2011 r. Wówczas przysługiwał on wszystkim uprawnionym do tej formy wsparcia. Natomiast w kolejnych edycjach tego programu prawo do niego zachowali tylko rodzice i opiekunowie dzieci. Jest im on od czerwca wypłacany z urzędu, co oznacza, że nie muszą składać dodatkowego wniosku o przyznanie dodatku. Jego wypłacanie będzie też kontynuowane w przyszłym roku, a uchwalona właśnie przez Sejm nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych przewiduje, że od 1 lipca 2013 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego dla tych osób na stałe wzrośnie z 520 zł do 620 zł.