Rocznie na pokrycie kosztów zwolnień lekarskich zatrudnionych wypływa z firm pięć razy więcej środków, niż trafia do nich w postaci dotacji inwestycyjnych.
Ile dla Polski w latach 2007 - 2013 / DGP
W ubiegłym roku polscy pracownicy spędzili 140 mln dni na zwolnieniach lekarskich, co kosztowało pracodawców i ZUS łącznie ponad 18 mld zł – wynika z badań przeprowadzonych przez Work Service SA. Rok wcześniej sytuacja była jeszcze gorsza – za 200 mln dni zwolnień gospodarka zapłaciła ponad 23 mld zł. Dla porównania wartość wszystkich dotacji inwestycyjnych przyznanych naszym firmom z funduszy europejskich w ciągu ostatnich pięciu lat to 21 mld zł! Nie do przecenienia są więc działania na rzecz poprawy stanu zdrowia pracowników.

Profilaktyka

Działania ukierunkowane bezpośrednio na zmniejszenie liczby zwolnień lekarskich finansowane są w ramach programu Kapitał Ludzki (poddziałanie 2.3.1 Opracowanie kompleksowych programów zdrowotnych). Na lata 2007 – 2013 przeznaczono na ten cel ok. 36 mln zł. Finansowane są z nich projekty polegające na opracowaniu kompleksowych programów profilaktycznych przystosowanych do potrzeb poszczególnych grup pracowników i grup zawodowych. Chodzi szczególnie o redukcję chorób zawodowych oraz umożliwienie powrotu do pracy osobom ze stwierdzonymi chorobami zawodowymi, a także po długotrwałej niezdolności do pracy spowodowanej chorobami pośrednio związanymi z warunkami pracy. Łącznie ma powstać 10 takich programów. Pięć z nich – profilaktycznych, dotyczących ochrony słuchu, chorób skóry, chorób alergicznych, chorób zakaźnych lub pasożytniczych, chorób układu ruchu i obwodowego układu nerwowego, obejmujących 10 chorób zawodowych zostało przygotowanych przez Instytut Medycyny Pracy im. prof. Jerzego Nofera w Łodzi w partnerstwie z Instytutem Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki w Lublinie. Kolejne dwa – dotyczące chorób układu krążenia oraz zagrożeń psychospołecznych – będą gotowe do 2013 roku. Łódzki Instytut Medycyny Pracy opracowuje też trzy programy mające na celu umożliwienie podjęcia aktywności zawodowej osób ze stwierdzonymi chorobami zawodowymi lub po długotrwałej niezdolności do pracy spowodowanej chorobami pośrednio związanymi z warunkami pracy. Obejmują one siedem najczęstszych chorób zawodowych. Gotowy jest już pierwszy z nich, ukierunkowany na powrót do pracy osób z chorobami narządu głosu. Przygotowano poradnik pt. „Rehabilitacja zawodowych zaburzeń głosu”, przeprowadzono dwa turnusy rehabilitacyjne z zakresu chorób narządu głosu dla 40 nauczycieli, dwie konferencje szkoleniowe z zakresu rehabilitacji głosu dla 120 nauczycieli i cztery szkolenia warsztatowe z zakresu chorób narządu głosu dla 80 lekarzy laryngologów, foniatrów i terapeutów głosu. W trakcie realizacji są jeszcze programy dla osób dotkniętych pylicą i chorobami alergicznymi.
Ministerstwo Zdrowia realizuje z kolei program profilaktyki zdrowotnej w zakresie wczesnego wykrywania nowotworów układu moczowo-płciowego u pracujących mężczyzn w wieku od 45. roku życia ukierunkowanego na przeciwdziałanie ich dezaktywizacji zawodowej (w szczególności osób wykonujących zawody, co do których istnieje wyższe prawdopodobieństwo narażenia na choroby nowotworów układu moczowo-płciowego). Jest to najdroższy z wszystkich projektów tego typu, na jego cel przeznaczono ponad 24 mln zł.

Kadry i infrastruktura

Duże kwoty z Funduszy Europejskich przeznaczane są również na podniesienie jakości kadry oraz infrastruktury medycznej. W sposób pośredni również te działania powinny się przełożyć na polepszenie ogólnego stanu zdrowia pracowników, a więc i korzyści dla gospodarki. Z programu Kapitał Ludzki to ok. 450 mln zł. Efekty wykorzystania tych środków są następujące:
● 15,9 tys. pielęgniarek i położnych ukończyło studia pomostowe;
● 316 lekarzy deficytowych specjalizacji ukończyło pełen cykl kursów. Wśród nich 29 onkologów, 191 kardiologów oraz 96 lekarzy medycyny pracy;
● w trakcie studiów specjalizacyjnych jest blisko 2,5 tys. lekarzy deficytowych specjalizacji;
● ponad 2 tys. przedstawicieli kadry zarządzającej i dysponentów środków publicznych zakończyło szkolenia z zakresu zarządzania w ochronie zdrowia. Przeszkolone osoby zarządzają obecnie 592 jednostkami służby zdrowia w kraju;
● 77 jednostek służby zdrowia otrzymało akredytację Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia;
● rozpoczęto realizację dwóch projektów systemowych skoncentrowanych na podnoszeniu kwalifikacji zawodowych kadr ratownictwa medycznego. Grupami docelowymi tych projektów są pielęgniarki, lekarze, ratownicy medyczni i dyspozytorzy medyczni.
Realizowane są również inwestycje infrastrukturalne. Do 2015 roku w Programie Infrastruktura i Środowisko zostanie rozdysponowana na ten cel kwota około 1,6 mld zł. Zawarto dotychczas prawie 322 umowy o dofinansowanie w sektorze ochrony zdrowia, na dofinansowanie 1,3 mld zł (ok. 79 proc. alokacji). Trwa rozbudowa i modernizacja 147 szpitali w kraju. W efekcie szpitalne oddziały ratunkowe oraz centra urazowe i kliniki zapewnią pacjentom wyższą jakość usług. Na polskich drogach poszkodowanych ratuje już ponad 300 karetek. Budowanych jest 68 lądowisk przyszpitalnych dla helikopterów. Szpitale zakupują ze środków unijnych sprzęt medyczny, m.in. tomografy komputerowe, aparaty RTG, USG, defibrylatory, stoły i lampy operacyjne oraz monitory parametrów życiowych. W Programie Infrastruktura i Środowisko przewidziano ponadto wzmocnienie systemu alarmowego 112. Sprzęt trafi głównie do komend straży pożarnej i policji.
Na ochronę zdrowia i życia kierowane są również środki z programu Innowacyjna Gospodarka. Realizatorami projektów są uczelnie wyższe, instytucje badawczo-rozwojowe, przedsiębiorcy działający w sferze zdrowia oraz współpracujące z nimi instytucje otoczenia biznesu. Łączna wartość przedsięwzięć w obszarze medycyny i ochrony zdrowia wynosi ponad 2,2 mld zł, natomiast kwota dofinansowania to ok. 2 mld zł.