Zleceniobiorca, który nie uzyskał wymaganego okresu wyczekiwania u obecnego zleceniodawcy, ma prawo do zasiłku chorobowego, jeżeli legitymuje się nim z tytułu poprzedniego zatrudnienia.
Firma od 27 lutego zatrudnia na podstawie umowy-zlecenia osobę, która 19 marca przedstawiła zwolnienie lekarskie. Zleceniobiorca ten, na własny wniosek, został zgłoszony do ubezpieczenia chorobowego. Odmówiliśmy mu wypłaty zasiłku, bo nie ma jeszcze okresu podlegania, który do tego zasiłku dawałby mu prawo. Zleceniobiorca ten jednak utrzymuje, że do końca stycznia br. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w innej firmie, zatrudnienie trwało ponad rok i z tego tytułu należy się mu teraz zasiłek. Czy to prawda, a jeżeli tak – to kto ma ten zasiłek wypłacić?
Aby uzyskać prawo do zasiłku chorobowego, musi upłynąć wskazany przepisami okres wyczekiwania. Jest to swego rodzaju okres karencji, przewidziany w przepisach zasiłkowych i oznacza określony czas, przez który dana osoba musi podlegać ubezpieczeniu chorobowemu, aby nabyć prawo do zasiłku chorobowego. Okres ten wynosi:
● 30 dni dla osób ubezpieczonych obowiązkowo (np. pracownicy, osoby w stosunku służby),
● 90 dni dla osób ubezpieczonych dobrowolnie (np. zleceniobiorcy, przedsiębiorcy).
Okres wyczekiwania nie musi jednak przypadać w całości u jednego płatnika (pracodawcy, zleceniodawcy). Do jednego okresu wyczekiwania wlicza się bowiem również wcześniejsze okresy ubezpieczenia chorobowego, jeżeli:
● przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub
● była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.
Zleceniobiorca, który nie ma wymaganego przepisami okresu wyczekiwania u obecnego zleceniodawcy, może zatem mieć zagwarantowane prawo do zasiłku chorobowego, jeżeli upłynął okres wyczekiwania z tytułu poprzedniego zatrudnienia, a przerwa pomiędzy okresami ubezpieczenia nie wynosi więcej niż 30 dni. Nie ma znaczenia, czy z poprzedniego tytułu zleceniobiorca podlegał ubezpieczeniom obowiązkowo, czy dobrowolnie. Obecnie ważne jest, aby po zsumowaniu dni podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, z dowolnego tytułu (również z tytułu ubezpieczenia społecznego rolników), po przerwach nieprzekraczających 30 dni, w sumie uzbierało się 90 dni podlegania. Wtedy prawo do zasiłku chorobowego przysługuje od pierwszego dnia ubezpieczenia.
Ważne
Zasiłek macierzyński oraz opiekuńczy przysługuje ubezpieczonym, zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie, bez okresu wyczekiwania. Zasiłek zleceniobiorcy wypłaca zleceniodawca (gdy jest płatnikiem zasiłków w stosunku do swoich ubezpieczonych) lub ZUS (jeżeli zleceniodawca jest małym płatnikiem i nie wypłaca zasiłków, lecz przekazuje ich wypłatę do ZUS).
Przykład
Osoba, która od 1 marca wykonuje pracę na podstawie umowy-zlecenia (i podlega z tego tytułu ubezpieczeniu chorobowemu), przedstawiła zleceniodawcy zwolnienie lekarskie za okres od 9 do 16 marca i wnioskuje o wypłatę zasiłku chorobowego z tego tytułu. Wcześniej była zatrudniona na podstawie umowy o pracę – od 1 stycznia 2012 r. do 17 lutego 2012 r.
Wariant 1
Umowa o pracę została zawarta po trzymiesięcznym okresie, kiedy osoba ta nie wykonywała żadnego zatrudnienia.
Zasiłek chorobowy z tytułu umowy-zlecenia nie jest należny.
Przerwa pomiędzy okresami ubezpieczenia chorobowego wynosi wprawdzie mniej niż 30 dni (18 – 29 lutego br.), ale w poprzednim okresie ubezpieczenia (1 stycznia – 17 lutego br.), po zsumowaniu go z okresem ubezpieczenia z tytułu zlecenia (1 marca – 8 marca br.), nie ma jeszcze łącznie wymaganych dla zleceniobiorców 90 dni podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.
Okres wyczekiwania:
48 dni (1 stycznia – 17 lutego) + 42 dni (1 marca – 11 kwietnia) = 90 dni wymagane dla osób ubezpieczonych dobrowolnie (np. zleceniobiorców). Jeżeli zleceniobiorca nadal będzie wykonywał umowę-zlecenie, uzyska prawo do zasiłku chorobowego od 12 kwietnia.
Wariant II
Umowa o pracę została zawarta po dwutygodniowym okresie, kiedy osoba ta nie wykonywała żadnego zatrudnienia. Wcześniej, od 1 października do 16 grudnia, wykonywała pracę na podstawie umowy-zlecenia (była zgłoszona z tego tytułu do ubezpieczenia chorobowego).
Zasiłek chorobowy z tytułu obecnej umowy-zlecenia jest należny od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.
Przerwy pomiędzy okresami ubezpieczenia chorobowego wynoszą mniej niż 30 dni (17 – 31 grudnia 2011 r.; 18 – 29 lutego br.). W poprzednich okresie ubezpieczenia chorobowego (1 października – 16 grudnia 2011 r.; 1 stycznia – 17 lutego br.) zleceniobiorca zebrał łącznie 90 dni podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.
Okres wyczekiwania:
77 dni (1 października – 16 grudnia 2011 r.) + 48 dni (1 stycznia – 17 lutego) = 125 dni (czyli więcej niż 90 dni wymagane dla osób ubezpieczonych dobrowolnie). Zleceniobiorca nabył prawo od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu z tytułu nowej umowy-zlecenia, czyli od 1 marca br.