Pracodawca zobowiązany jest udzielić pracownicy urlopu wypoczynkowego po powrocie z urlopu macierzyńskiego. Czy obowiązek ten dotyczy każdego wniosku o taki urlop?
Udzielanie urlopów wypoczynkowych powinno odbywać się zgodnie z planem urlopów ustalonym przez pracodawcę, przy uwzględnieniu wniosków pracowników oraz biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Od tej zasady w art. 163 par. 3 k.p. przewidziano wyjątek zobowiązujący pracodawcę do udzielania na wniosek pracownicy urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po zakończeniu przez nią urlopu macierzyńskiego.
Z reguły zatem pracodawca nie jest związany propozycją pracownika wykorzystania urlopu w danym terminie. Inaczej jest, gdy o udzielenie urlopu wnioskuje pracownica, która urodziła dziecko i w związku z tym chciałaby przedłużyć czas sprawowania nad nim opieki. Na taki wniosek pracodawca nie może zareagować inaczej, niż „udzielając” urlopu niezależnie od planu urlopów lub ustaleń indywidualnych (por. wyrok SN z 19 listopada 2003 r., I PK 18/03, niepubl.).
Pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek pracownicy o udzielenie jej bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego urlopu wypoczynkowego tylko w takim rozmiarze, jaki jej przysługuje w tym okresie. Będzie to urlop przysługujący za dany rok kalendarzowy, w którym korzystała ona z urlopu macierzyńskiego oraz ewentualnie urlop zaległy niewykorzystany w roku poprzednim.
W praktyce może dojść do sytuacji, w której pracownica kończąc urlop macierzyński pod koniec roku kalendarzowego, zwróci się też o udzielenie urlopu wypoczynkowego przysługującego w następnym roku, a więc do którego nie jest jeszcze uprawniona. Pracodawca nie ma obowiązku uwzględnienia wniosku w tym zakresie, gdyż kodeks pracy nie przewiduje, że urlopu wypoczynkowego można udzielić wcześniej, tzn. przed nabyciem do niego prawa, co znajduje uzasadnienie w celu tego urlopu, jakim jest zapewnienie pracownikowi możliwości corocznej regeneracji sił fizycznych i psychicznych (por. wyrok SN z 7 czerwca 2011 r., II PK 314/10, M. P. Pr. 2011/11/598 – 601).