Pracownik jest na studiach doktoranckich tematycznie niezwiązanych z aktualnym zatrudnieniem, które podjął bez zgody i wiedzy pracodawcy. Czy pracodawca musi ponosić koszty takiego pozazawodowego dokształcania się pracownika?
Zasady przysługiwania świadczeń pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe regulują art. 1031 – 1036 k.p. W odniesieniu do pracowników doktorantów reguły udzielania płatnego urlopu szkoleniowego określa art. 23 ustawy z 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz.U. nr 65, poz. 595 z późn. zm.), który obliguje pracodawcę do udzielenia na wniosek pracownika urlopu na przygotowanie obrony rozprawy doktorskiej w wymiarze 28 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia ustalanego jak za urlop wypoczynkowy.
Wielu pracodawców ma jednak wątpliwości, czy faktycznie muszą ponosić koszty dokształcania się pracownika, który studia doktoranckie odbywa na zasadach nieodpowiadających wymogom art. 1031 k.p. (czyli bez inicjatywy albo zgody pracodawcy). Część komentatorów przyjmuje, że pracodawca pozostaje zobowiązany do udzielenia pracownikom – doktorantom płatnego urlopu szkoleniowego niezależnie od tego, czy pracodawca wyraził zgodę na studia doktoranckie, wskazując, że art. 23 ustawy o stopniach naukowych (...) stanowi przepis szczególny wyłączający – zgodnie z art. 5 k.p. – stosowanie do doktorantów art. 1031 – 1036 k.p.
Stanowisko o bezwzględnej obligatoryjności udzielania doktorantom płatnego urlopu szkoleniowego nie wydaje się jednak uprawnione. Mimo że art. 23 ustawy o stopniach naukowych (...) w istocie jest przepisem szczególnym w stosunku do kodeksu pracy, to jednak nie ma charakteru wyczerpującego, gdyż nie reguluje m.in. trybu, w jakim pracownik podejmuje studia doktoranckie. W razie braku regulacji danej kwestii w ustawie szczególnej zastosowanie znajdą przepisy kodeksu pracy, właśnie z uwagi na art. 5 k.p., zgodnie z którym, jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, przepisy kodeksu stosuje się w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami.