Artykuł 42 par. 4 kodeksu pracy zobowiązuje pracownika przez trzy miesiące w roku kalendarzowym do wykonywania pracy innego rodzaju niż określony w umowie o pracę. Czy na podstawie tego przepisu możliwa jest zmiana miejsca pracy pracownika?
Należy stwierdzić, iż art. 42 par. 4 k.p. zobowiązuje pracownika przez trzy miesiące w roku kalendarzowym do wykonywania pracy innego rodzaju niż określony w umowie o pracę, jeżeli: jest to uzasadnione potrzebami pracodawcy, nie powoduje obniżenia wynagrodzenia i polecona do wykonywania praca odpowiada kwalifikacjom pracownika. W doktrynie sporne jest, czy powyższy przepis, który mówi o „powierzeniu pracownikowi innej pracy niż określona w umowie o pracę”, obejmuje swoim zakresem także zmianę miejsca wykonywania pracy.
Odpowiedź na postawione na wstępie pytanie zależeć będzie od redakcji zapisów dotyczących miejsca pracy w umowie o pracę z danym pracownikiem. Redakcja tego zapisu determinować będzie to, czy zmiana miejsca pracy wymagać będzie wręczenia wypowiedzenia zmieniającego, czy też polecenie wykonywania pracy mieści się w uprawnieniach zarządczych pracodawcy i w konsekwencji może być dokonane w trybie polecenia.
W mojej ocenie można przyjąć, iż jeżeli w umowie o pracę miejsce pracy określone jest bardzo konkretnie (np. Warszawa, siedziba pracodawcy), to pracodawca nie może w drodze polecenia skierować pracownika do pracy w innym mieście lub poza siedzibą pracodawcy. Jeżeli natomiast miejsce pracy określone jest ogólnie, wydaje się, iż można dopuścić czasową modyfikację miejsca pracy pracownika w drodze stosowanego zarządzenia pracodawcy.
Niezależnie od powyższego stoję na stanowisku, że modyfikacja miejsca pracy (jako istotnego elementu umowy) ze względów szeroko rozumianego zabezpieczenia interesu pracodawcy powinna być raczej dokonywana w drodze wypowiedzenia zmieniającego lub porozumienia zmieniającego. Gwarantuje to bowiem pewność co do wzajemnych praw i obowiązków oraz uwalnia pracodawcę od niepewności co do konsekwencji prawnych niepodjęcia przez pracownika pracy w nowo wyznaczonym miejscu.