Pracodawca poinformował pracownika na piśmie, że zmienia jego rodzaj umowy z bezterminowej na umowę na czas określony w drodze wypowiedzenia zmieniającego. Pracownik uważa, że pracodawca nie mógł dokonać zmiany rodzaju umowy w tym trybie i w związku z tym nadal jest zatrudniony na czas nieokreślony. Nie odwołał się jednak do sądu. Czy słusznie?
Dokonanie zmiany rodzaju umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę na czas określony w drodze wypowiedzenia zmieniającego uważa się niedopuszczalne (tak wypowiedział się Sąd Najwyższy m.in. w uchwale z 28 kwietnia 1994 r., I PZP/52/93, OSNP 1994/11/169). Wypowiedzenie zmieniające może dotyczyć tylko warunków pracy i płacy. Do warunków pracy zaliczane są: rodzaj, miejsce i czas pracy. Rodzaj umowy o pracę jest odrębnym pojęciem prawnym używanym w celu określenia czasu trwania umowy, zwłaszcza ze względu na podział umów na umowy bezterminowe i umowy terminowe.
Okoliczność, że zmiana rodzaju umowy o pracę w drodze wypowiedzenia zmieniającego jest niedopuszczalna, nie oznacza jednak, że oświadczenie pracodawcy w tym zakresie nie wywoła skutków prawnych. Artykuł 42 par. 1 k.p. nakazuje, żeby do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy odpowiednio stosować przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę. Oznacza to, że do wypowiedzenia zmieniającego ma odpowiednie zastosowanie także art. 45 par. 1 k.p. Zgodnie z nim wadliwe wypowiedzenie jest skuteczne, a uchylenie skutków bezprawności czynności pracodawcy może nastąpić tylko w ramach dochodzenia przez pracownika określonych roszczeń w przewidzianym do tego trybie i z zachowaniem terminów określonych w art. 264 k.p. Nawet niedopuszczalna zmiana umowy o pracę na czas nieokreślony na umowę o pracę na czas określony w trybie wypowiedzenia warunków pracy na podstawie art. 42 k.p. będzie zatem skuteczna i może być wzruszona na podstawie orzeczenia sądu przywracającego do pracy na poprzednich warunkach (wyrok SN z 19 stycznia 2000 r., I PKN 495/99, OSNP 2001/11/376). W konsekwencji pracownik, który nie odwołał się o uznanie wypowiedzenia zmieniającego za bezskuteczne, nie może powoływać się na niezgodność wypowiedzenia z prawem i dalsze obowiązywanie umowy o pracę na czas nieokreślony.
not. MJ