Jeśli po upływie dwóch lat firma nadal będzie zatrudniać pracownika, to może on dochodzić przed sądem ustalenia, że jego terminowa umowa przekształciła się w stały kontrakt. Gwarantuje on lepszą ochronę przed zwolnieniem, w tym między innymi dłuższe okresy wypowiedzenia i konieczność jego uzasadnienia. Wyjątkiem są umowy zawarte przed 22 sierpnia 2009 r. (czyli przed wejściem w życie ustawy antykryzysowej), które mają się rozwiązać po 31 grudnia 2011 r. (czyli gdy wspomniana ustawa przestanie już obowiązywać). Osoby z takimi kontraktami nie mogą domagać się ich przekształcenia w stałe zatrudnienie.

– Pracownicy nie będą składać pozwów do sądu w trakcie zatrudnienia. Ale wielu zrobi to, gdy firma rozwiąże z nim umowę niezgodnie z przepisami, czyli z zastosowaniem niewłaściwego okresu wypowiedzenia i bez uzasadnienia – mówi Grzegorz Ruszczyk, radca prawny z Kancelarii Raczkowski i Wspólnicy.

Podobnie uważa Katarzyna Dulewicz, radca prawny i partner CMS Cameron McKenna.

– Przedsiębiorcy uspokojeni faktem, że umowa automatycznie nie przekształca się w stały kontrakt, mogą nie przywiązywać wagi do właściwego wypowiedzenia umowy po upływie 24 miesięcy – dodaje.

Ustalenia przed sądem, że obie strony łączy umowa na czas stały, a nie określony, będą mogli domagać się tylko ci pracownicy, którym wspomniany 24-miesięczny termin upłynie do końca tego roku. Od 1 stycznia 2012 r. przestanie bowiem obowiązywać ustawa z 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (Dz.U. nr 125, poz. 1035 z późn. zm.). Od tego momentu firmy znów będą objęte art. 251 kodeksu pracy. Zgodnie z nim z mocy prawa w umowę stałą przekształca się trzeci kontrakt na czas określony zawarty z tym samym pracownikiem.

W Komisji Trójstronnej trwają negocjacje nad wydłużeniem okresu obowiązywania ustawy antykryzysowej, ale szanse na to są niewielkie.

– Na wprowadzenie na stałe rozwiązań antykryzysowych nie zgadzają się związki zawodowe – mówi dr Jacek Męcina z PKPP Lewiatan, przewodniczący zespołu ds. prawa pracy i układów zbiorowych KT.