Przedsiębiorca sam zdecyduje, kiedy złoży do ZUS wniosek o zwrot nadpłaconych składek. Nie będzie obowiązywał już tygodniowy termin liczony od dnia zawiadomienia o nadpłacie.

– ZUS wyśle zawiadomienie o nadpłaceniu składek dopiero wówczas, gdy kwota nienależnie nadpłaconych składek jest wyższa niż 8,8 zł, czyli tyle, ile wynoszą koszty upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym – mówi Jacek Dziekan, rzecznik prasowy ZUS.

Nowe zasady ubiegania się o zwrot nadpłaconych składek wprowadziła ustawa z 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 138, poz. 808). Weszła ona w życie 20 lipca 2011 r.

– Będzie także więcej możliwości wydłużających bieg terminu przedawnienia – wyjaśnia Jacek Dziekan.

Nowelizacja ustawy rozszerza bowiem katalog przypadków powodujących zawieszenie biegu przedawnienia. Nastąpi ono np. także w przypadku decyzji ustalających obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym, podstawę wymiaru składek oraz obowiązek opłacania składek na te ubezpieczenia. Zawieszenie będzie liczone od dnia wszczęcia postępowania przez ZUS do dnia uprawomocnienia decyzji.

Rozszerzono także katalog przypadków powodujących wstrzymanie biegu przedawnienia w przypadku śmierci spadkodawcy. Dotychczas termin liczenia przedawnienia ulegał zawieszeniu tylko w przypadku uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.

Obecnie z możliwości zawieszania postępowania będą mogły skorzystać spadkobiercy rejestrujący akt poświadczenia dziedziczenia. Termin ten nie może być dłuższy niż dwa lata liczone od daty zgonu.

Ustawa wprowadziła także zasadę, że zarówno ZUS może domagać się zapłacenia zaległych składek przez 10 lat, jak i pracodawcy mogą tylko przez 10 lat ubiegać się o zwrot tych nienależnie nadpłaconych. Do 19 lipca zarówno samozatrudnieni jak i pracodawcy bezterminowo mogli składać wnioski o ich zwrot.

Różnica ta była efektem luki prawnej spowodowanej wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. TK w wyroku z 26 maja 2010 r., sygn. akt P 29/08 (Dz.U. nr 105, poz. 668). TK uznał, że art. 24 ust. 7 ustawy systemowej określające zasady zwrotu nadpłaty jest niezgodny z konstytucją.

Wyrok ten spowodował, że wcześniejsze terminy przedawnienia dotyczące nienależnie opłaconych składek przestały biec, a więc można było się ubiegać o nadpłaty nawet po 13 latach. Z tego skorzystały tylko te osoby, które do 19 lipca złożyły wnioski na podstawie wcześniejszych przepisów. Obecnie nie jest to już możliwe.

Jak zwraca uwagę ZUS, osoby ubiegające się o decyzję stwierdzającą brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym lub obniżającą podstawę wymiaru składek na te ubezpieczenia nie muszą już składać wniosku o wypłatę nadpłaconych tych pieniędzy w ciągu 7 dni od jej otrzymania (tak jak było poprzednio).

1,8 mln firm opłaca składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych