Kryteria dochodowe uprawniające do świadczeń na dzieci i pomocy społecznej będą obligatoryjnie podwyższane co trzy lata o wskaźnik inflacji za poprzednie trzy lata.
Do konsultacji społecznych przekazany został projekt założeń do zmian w ustawach o świadczeniach rodzinnych oraz pomocy społecznej. Przewiduje on wprowadzenie nowych zasad podwyższania kwot kryteriów dochodowych, od których uzależnione jest otrzymanie tych świadczeń.
Obecne przepisy dotyczące świadczeń rodzinnych określają, że kryteria i wysokość świadczeń podlegają weryfikacji co trzy lata z uwzględnieniem wyników badań progu wsparcia dochodowego rodzin. Jednak ze względu na fakultatywność tego przepisu oraz szukanie przez rząd oszczędności, kryterium było zamrożone od 2004 roku. W tym czasie liczba dzieci otrzymujących zasiłek spadła z 5,5 mln do 3 mln.
Resort proponuje, aby kryteria oraz wysokość świadczeń były automatycznie podwyższane o wskaźnik inflacji łącznie za trzy lata poprzedzające rok, w którym będzie dokonywana weryfikacja. Pierwszy raz nowe zasady mają być stosowane od listopada 2012 r., kiedy zacznie się nowy okres zasiłkowy. Wskaźnik inflacji wyniósł w 2009 r. i 2010 r. odpowiednio 3,5 proc. i 2,6 proc. W tym roku zgodnie z prognozą rządu ma wynieść 3,5 proc. To oznacza, że kryterium wzrośnie od listopada przyszłego roku o 9,6 proc. i wyniesie 552,3 zł na osobę w rodzinie (obecnie 504 zł), a gdy wychowuje się w niej niepełnosprawne dziecko – 638,9 zł (obecnie 583 zł).
Podobny mechanizm będzie stosowany w przypadku kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń z pomocy społecznej. One też nie były podwyższane od 2006 roku, co spowodowało 13-proc. spadek osób otrzymujących wsparcie. Propozycja resortu pracy przewiduje, że od 1 października kryterium dla rodziny wyniesie 428 zł, a dla osoby samotnej 521 zł.
– Przyjęcie takich kwot pozwoli ubiegać się o pomoc rodzinom żyjącym na poziomie minimum egzystencji (dla 4-osobowej rodziny wynosi ono 401 zł). Obecnie nie mogą otrzymywać zasiłków z pomocy społecznej, bo jest ono wyższe niż kryterium dochodowe – mówi dr Piotr Kurowski z Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych.
Pierwsza weryfikacja tych kwot na podstawie wskaźnika inflacji za trzy lata odbędzie się więc w 2015 roku.
Resort pracy przewiduje, że wprowadzenie nowego mechanizmu weryfikacji prawa do zasiłków rodzinnych będzie kosztować budżet w 2012 r. 399,2 mln zł, a w pomocy społecznej 75,2 mln zł. Pieniądze na ten cel, jak zapewnia minister pracy, są zarezerwowane w projekcie ustawy budżetowej. W 2013 r., kiedy zmiany obejmą cały rok kalendarzowy, budżet będzie musiał wydać na ten cel łącznie 2,3 mld zł.
2,7 mld zł będzie kosztować w latach 2012 – 2013 podwyższenie kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych i pomocy społecznej