Jedynie 16 proc. młodych Polaków w ciągu ostatniego roku angażowała się w wolontariat - wynika z badań Eurobarometru, przedstawionych we wtorek w Warszawie na konferencji: "Młodzież ma głos". To jeden z najniższych wyników wśród młodzieży z 27 krajów Unii Europejskiej.

Konferencja została zorganizowana z okazji Europejskiego Tygodnia Młodzieży, który trwa od 15 do 21 maja. Badanie przeprowadzono w ramach strategii Komisji Europejskiej "Mobilna młodzież".

Najaktywniej w wolontariat angażuje się młodzież z Holandii - prawie 40 proc. Holendrów było wolontariuszami w ciągu ostatnich 12 miesięcy poprzedzających badanie. Europejska średnia to 24 proc.

Kolejne dane Eurobarometru wskazują, że 26 proc. Polaków w wieku od 15. do 30. roku życia w ostatnich 12 miesiącach było zaangażowanych w działalność klubu sportowego, organizacji młodzieżowej lub organizacji kulturalnej. "To z kolei najniższy wynik wśród badanych krajów" - zaznaczył Andrzej Pyrka z Instytutu Gallup w Brukseli. Podkreślił, że europejska średnia to 46 proc. Także w tej kategorii przodują Holendrzy - 68 proc. zaangażowanych.

Dane Eurobarometru podczas debaty komentowali m.in. wiceminister edukacji narodowej Mirosław Sielatycki, szef Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Jurek Owsiak, Rafał Rudnicki z Przedstawicielstwa Komisji Europejskiej w Polsce, dyrektor Narodowej Agencji Programu "Młodzież w działaniu" Tomasz Bratek i Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek z PKPP Lewiatan.

"Jesteśmy krajem indywidualistów. Młodzi Polacy lubią myśleć indywidualnie, trudno im organizować, zrzeszać się" - ocenił Bratek. Podkreślił, że młodzi nie mają odpowiednich wzorców wśród dorosłych, którzy w związku z uwarunkowaniami historycznymi przejawiają nieufność do organizacji. "W czasach komunizmu ludzie traktowali przynależność do organizacji jako wspieranie systemu" - zaznaczył. Dodał także, że zaangażowanie młodzieży zależy od finansowania programów do niej skierowanych.

Z kolei Owsiak ocenił, że przedstawione wyniki są "z pogranicza fantazji". "Kiedy kolejny raz słyszę, że młodzież ma kłopot z wolontariatem, to cierpnie mi skóra" - podkreślił. Zaznaczył, że w WOŚP co roku angażuje się coraz więcej osób. "Uspokójmy się, wyluzujmy - mamy konkret - WOŚP. Już drugie pokolenie ludzi angażuje się w tę akcję" - zaznaczył.

Rudnicki zwrócił uwagę, że być może osoby, które pytano o wolontariat, nie do końca wiedziały, czym on jest. Zwrócił uwagę, że rodzajem wolontariatu jest także m.in. sąsiedzka pomoc. "Być może gdyby pytanie było zadane inaczej lub inne byłoby rozumienie samego wolontariatu, wyniki byłyby wyższe" - zaznaczył.

Wiceminister edukacji narodowej podkreślił, że polska młodzież z kolei bardzo dobrze wypada na tle innych krajów w zakresie wiedzy obywatelskiej. Zaznaczył, że MEN próbuje zmieniać podstawy programowe w kierunku zaangażowania i działania młodych osób.

Eurobarometr zbadał także mobilność młodych Europejczyków. Z ankiet wynika, że tylko 7 proc. Polaków w wieku od 15-30 lat w ostatnich 12 miesiącach uczestniczyła w wymianie młodzieży z innego kraju. To także jeden ze słabszych wyników w porównaniu z pozostałymi krajami. Średnia europejska to 9 proc.

Podobnie na tle innych krajów UE wypada procent młodzieży, która wyjechała za granicę w celach edukacyjnych - jest to 13 proc. osób. Głównymi podawanymi powodami, dla których nie decydowano się na wyjazd, były: brak zainteresowania - 51 proc.; zbyt wysokie koszty - 39 proc.; zobowiązania rodzinne - 24 proc.

Aż 72 proc. młodych Polaków jako powód do studiowania za granicą wskazało polepszenie znajomości języków obcych. 27 proc. wskazało na możliwość poznania innych kultur. Polska młodzież swój pobyt za granicą finansuje głównie z własnych środków, oszczędności (59 proc.); 27 proc. uzyskuje dofinansowanie od pracodawcy; jedynie 16 proc. wskazało na środki UE na wspieranie mobilności. Wskazano jednocześnie, że w przypadku Polski liczba osób wyjeżdżających za granicę z roku na rok rośnie.

Badanie Eurobarometru w części dotyczącej działalności lokalnej przeprowadzono wśród osób w wieku 15-30 lat z 27 krajów UE. Część badająca mobilność Europejczyków dotyczyła osób w wieku 15-35 lat z krajów UE, a także Chorwacji, Islandii, Norwegii i Turcji. Ankietę telefoniczną przeprowadzono między 26 stycznia a 4 lutego 2011 r. wśród 57 tys. osób.