■ Czy kobiety powinny pracować do 65 roku życia?
- Wiek emerytalny kobiet nie powinien być podwyższany. Dyskusja dotycząca systemu emerytalnego nie może ograniczać się wyłącznie do kwestii wieku emerytalnego. Nie można zapominać, że na wysokość przyszłego świadczenia ma wpływ nie tylko okres oszczędzania na przyszłą emeryturę. Równie ważnym jest to, że wynagrodzenia kobiet są niższe niż mężczyzn. Dodatkowo to właśnie na kobiety spada obowiązek godzenia życia zawodowego i rodzinnego ze wszystkimi tego konsekwencjami. Od początku wprowadzenia reformy emerytalnej domagamy się, aby w dyskusji na temat emerytur brać to pod uwagę. Szczególnie istotne jest zwiększenie wysokości składek odprowadzanych przez budżet w czasie urlopu wychowawczego.
■ Jakie rozwiązanie proponuje związek zamiast podwyższenia wieku emerytalnego dla kobiet?
- Najlepszym rozwiązaniem będzie wprowadzenie elastycznego wieku emerytalnego, czyli ustalenie najniższego wieku nabywania praw do przechodzenia na emeryturę. W takim przypadku decyzje o przejściu na emeryturę lub kontynuowaniu pracy będą mogli podejmować sami pracownicy. Tylko takie rozwiązanie ochroni ich przed dyskryminującymi wyrokami sądu pracy. Obecnie sędziowie uznają, że osiągnięcie wieku emerytalnego jest wystarczającym powodem dla pracodawcy do zwolnienia pracownika. Przejście na emeryturę jest więc traktowane jako obowiązek, a nie jako przywilej. Zamiast zmuszać wszystkich do dłuższej pracy, należy zastanowić się nad ochroną tych, którzy muszą przechodzić na emeryturę, mimo że chcą pracować.
■ Czy 2009 rok jest najlepszy na zmiany?
- Wysokość nowych emerytur będzie zależeć wyłącznie od wysokości kapitału zgromadzonego na koncie emerytalnym. Przewiduje się, że wysokość świadczenia emerytalnego kobiet będzie niższa niż mężczyzn. Eksperci twierdzą, że opóźnienie przejścia na emeryturę spowoduje znaczny wzrost emerytury. Jednak kobiety zarabiające nawet 40 proc. mniej niż mężczyźni nie będą mogły zrekompensować tej różnicy pracując nawet kilka lat dłużej. Ponadto w grupie osób trwale bezrobotnych kobiety stanowią większość, a działania skierowane na umożliwienie im powrotu na rynek pracy nie są skuteczne ani wystarczające. I co najważniejsze, mimo statystycznie wyższego poziomu wykształcenia, wynagrodzenie kobiet na porównywalnych stanowiskach jest niższe niż mężczyzn. Polskie rozwiązania prawne w zakresie równego traktowania kobiet i mężczyzn w dostępie do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz wynagrodzenia zostały uznane przez Komisję Europejską za niewystarczające.
Notowała BOŻENA WIKTOROWSKA
Danuta Wojdat, pełnomocnik do spraw kobiet w Komisji Krajowej NSZZ Solidarność / DGP