W maju 1999 r. złożyłem wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. ZUS uwzględnił 18 lat składkowych i sześć nieskładkowych. Lata nieskładkowe udowodniłem w wymiarze ośmiu lat. ZUS je ograniczył do 1/3 okresów składkowych. Po przyznaniu renty pracowałem przez trzy lata i składałem wnioski o ponowne ustalenie wysokości świadczenia. W listopadzie 2007 r. ukończyłem 60 lat i z uwagi, że spełniałem warunki, złożyłem wniosek o emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach. Nie dołączyłem żadnych nowych dowodów, gdyż wszystkie dokumenty były w posiadaniu ZUS. Tydzień temu otrzymałem dwie decyzje. W jednej ZUS przyznał mi emeryturę i obliczył jej wysokość, w drugiej zweryfikował staż pracy, zwiększając jego wymiar poprzez doliczenie pominiętego przy przyznawaniu renty trzyletniego okresu zatrudnienia, a przez to i roku okresu nieskładkowego. Wyrównanie otrzymałem za okres trzech lat. Czy ZUS nie powinien wyrównać tej niedopłaty od przyznania renty?

Niestety nie. Nie ma możliwości ustalenia wyrównania za okres dłuższy niż trzy lata. Zgodnie bowiem z art. 133 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej w razie ponownego ustalenia przez organ rentowy prawa do świadczeń lub ich wysokości, przyznane lub podwyższone świadczenia wypłaca się, poczynając od miesiąca, w którym powstało prawo do tych świadczeń lub do ich podwyższenia, jednak nie wcześniej niż:
  •  od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy,
  •  za okres trzech lat poprzedzających bezpośrednio miesiąc, w którym zgłoszono wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, jeżeli odmowa lub przyznanie niższych świadczeń była następstwem błędu organu rentowego lub odwoławczego.
Z pytania wynika, że ZUS przy przyznawaniu renty błędnie ustalił staż pracy. Nie uwzględnił trzech lat zatrudnienia. Powyższe skutkowało nieuwzględnieniem roku okresu nieskładkowego. Informacja o wymiarze uwzględnionych okresów składkowych i nieskładkowych wynikała z decyzji przyznającej prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, a także z decyzji przeliczających. Z uwagi na to, że od decyzji tych nie złożył pan odwołania do sądu w wyznaczonym terminie, decyzje uprawomocniły się. Złożenie wniosku o emeryturę spowodowało konieczność ponownego ustalenia stażu pracy, w celu ustalenia uprawnień do tego świadczenia. Ustalając staż pracy, ZUS uwzględnił dokumentację zawartą w pana aktach. Ustalił, iż w chwili przyznawania renty przyjęto nieprawidłowy wymiar udowodnionych okresów, a zatem organ rentowy stwierdził swój błąd. W związku z tym wydał decyzję, w której ponownie ustalił wysokość renty z uwzględnieniem prawidłowo ustalonego stażu pracy i wyrównał świadczenie za okres trzech lat z odsetkami.
MARIUSZ WOLSKI
ekspert od emerytur i rent
PODSTAWA PRAWNA
Art. 133 ust. 1 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).