Dyrektor publicznego szpitala może podpisać z lekarzem odrębną umowę o zakazie wykonywania konkurencyjnych usług np. w prywatnej placówce medycznej.
Ministerstwo Zdrowia zastanawia się nad możliwością wprowadzenia zakazu łączenia pracy przez lekarzy w szpitalach publicznych i np. w prywatnych gabinetach. Na razie jednak nie są prowadzone żadne prace nad zmianami ustawowymi w tej sprawie.
Środowisko lekarskie jest zdecydowanie przeciwne takiemu rozwiązaniu. Wynika to z tego, że dzięki dodatkowej pracy w prywatnych placówkach ochrony zdrowia lub we własnych gabinetach mają oni możliwość zwiększenia swoich zarobków.
Zdaniem Patrycji Zawirskiej, prawnika z Kancelarii Prawa Pracy Bartłomiej Raczkowski, istnieje prawna możliwość wprowadzenia ustawowego zakazu łączenia przez lekarzy pracy w publicznych i prywatnych placówkach ochrony zdrowia.
- Należałoby jednak rozważyć, czy byłoby to rozwiązanie zgodne z konstytucją zasadą swobody zatrudnienia - zaznacza Patrycja Zawirska.
W jej opinii, ryzyko uznania ustawowego zakazu za niekonstytucyjny nie jest duże. Konstytucja stanowi bowiem, że wyjątki od zasady swobody zatrudnienia są określane w ustawach.
Wątpliwości co do zgodności z konstytucją ewentualnego zakazu łączenia przez lekarzy pracy w publicznym szpitalu i np. w prywatnym gabinecie ma profesor Krzysztof Rączka, dziekan Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego.
- Lekarz wykonuje wolny zawód. Poza tym on nie tylko pracuje na rzecz konkretnego pracodawcy, ale przede wszystkich leczy pacjentów. Zakaz w jeszcze większym stopniu niż dotychczas ograniczyłby dostępność do usług zdrowotnych - uważa profesor Krzysztof Rączka.
Jednocześnie, jak podkreślają eksperci, obecny stan prawny przewiduje możliwość zawarcia przez pracodawcę, w tym przypadku dyrektora placówki ochrony zdrowia, z pracownikiem (lekarzem) odrębnej umowy o zakazie konkurencji.
- Artykuł 1011 par. 1 kodeksu pracy stanowi, że w zakresie określonym w odrębnej umowie pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność - podkreśla Jan Wojciszke, radca prawny z Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy, oddział Gdańsk.
Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 24 września 2003 r. w sprawie I PK 411/02 (sygn. akt OSNP 2004/18/316) stwierdził, iż odmowa podpisania przez lekarza zatrudnionego w samodzielnym publicznym zakładzie opieki zdrowotnej umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy (art. 1011 k.p.), może stanowić uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę (art. 45 par. 1 k.p.).
SZERSZA PERSPEKTYWA - ZAKAZ ŁĄCZENIA PRACY
W niektórych krajach UE lekarze nie mogą łączyć pracy w publicznych i prywatnych placówkach ochrony zdrowia. Taki zakaz istnieje np. w Dani i w Irlandii. Również we Francji lekarze zatrudnieni na etatach szpitalnych nie mają prawa prywatnego praktykowania.
DOMINIKA SIKORA