Przedsiębiorca może się odwołać do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, jeśli kwestionuje stawkę składki wypadkowej ustalonej przez ZUS.
Niektórzy płatnicy zatrudniający co najmniej 10 pracowników mają jeszcze niespełna dwa tygodnie na przekazanie do ZUS informacji (druk ZUS IWA) niezbędnych do ustalenia im stopy procentowej składki wypadkowej.
– ZUS wysyła do płatnika w odpowiedzi na ten formularz zawiadomienie o wysokości składki, jaką ma płacić – mówi Bernard Jaroszewicz, naczelnik wydziału składek w Centrali ZUS.
Podkreśla, że jeśli firma wpisała w druku prawidłowe dane, to stawka zostaje wyliczona przez system.
Dorota Twardo, specjalista kadr i płac, wskazuje jednak, że może się zdarzyć, iż kwota wyliczona przez ZUS jest błędna – na przykład zbyt wysoka. Będzie tak wtedy, gdy firma w druku podała błędne dane dotyczące np. liczby poszkodowanych w wypadkach przy pracy, w tym śmiertelnie lub ciężko. Wtedy płatnik może zażądać od ZUS ponownego wyliczenia stawki. Jeśli mimo to pozostanie ona taka sama, firma może zażądać od ZUS wydania decyzji administracyjnej.
– Po jej otrzymaniu płatnik może się odwołać do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych – mówi Przemysław Stobiński, radca prawny z CMS Cameron McKenna Dariusz Greszta.
Podkreśla, że prawo do takiego odwołania mają wszyscy płatnicy – zarówno ci, którzy składają druk ZUS IWA, jak i pozostali, jeśli uznają, że ZUS ustalił im zawyżoną stawkę.
Zakład może w kilku sytuacjach podwyższyć składkę. Wtedy, gdy na przykład jego inspektorzy w trakcie kontroli w firmie ustalą inne niż podała firma dane mające znaczenie dla wyliczenia stawki. Mogą na przykład sprawdzić, że było tam więcej wypadków śmiertelnych, albo ciężkich. Zakład może też podwyższyć firmie stawkę, jeśli rażąco narusza przepisy bhp. Rośnie wtedy ryzyko wypadków przy pracy.
Stawka składki wypadkowej ustalona przez ZUS obowiązuje przez rok – od 1 kwietnia do końca marca roku następnego. Jej wysokość jest uzależniona od liczby ubezpieczonych i rodzaju działalności. Płatności składek dla firm zatrudniających co najmniej 10 pracowników, które są wpisane do rejestru podmiotów gospodarki narodowej REGON, zależą od tego, czy składały one do ZUS w ciągu trzech ostatnich lat informację ZUS IWA. Jeśli firma tego nie robiła, to sama określi składkę wypadkową. Płatnikom, którzy składali informację, stawkę wyliczy ZUS, jeśli złożą ją do końca stycznia i pod warunkiem że zgłaszali do ubezpieczenia wypadkowego przez cały 2010 rok średnio miesięcznie co najmniej 10 ubezpieczonych i co najmniej jeden dzień w styczniu 2011 rok.