Zatrudniony może zażądać od ZUS, aby to on, a nie pracodawca, wyliczył mu zasiłek chorobowy, jeśli uważa, że firma robi to źle. ZUS może też nakazać przedsiębiorcy wypłacenie wyższego świadczenia.
Pod koniec roku rośnie absencja chorobowa. Pracownicy powinni więc zwracać uwagę, czy firmy dobrze wyliczyły im zasiłek chorobowy, uwzględniając dodatkowe składniki wynagrodzenia, na przykład premie. Obecnie firmy bardzo często stosują systemy motywacyjne polegające na przyznawaniu premii czy bonusów – tak wynika z informacji, jakie uzyskaliśmy w kilkunastu agencjach zatrudnienia.
Pracownicy, którzy nie ukończyli 50 lat, mają prawo do zasiłku z ZUS od 34. dnia choroby, starsi – od 15. dnia. Za wcześniejsze okresy choroby otrzymują wynagrodzenie od pracodawcy. Zgodnie z art. 61 ustawy z 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 z późn. zm.) to płatnicy (głównie firmy) składek na ubezpieczenie chorobowe ustalają prawo do zasiłków (na przykład chorobowego) i je wypłacają. Dotyczy to tych firm, które zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych w okresie zatrudnienia. Jeśli firma zatrudnia mniej pracowników, to zasiłek wypłaca ZUS.
Osoby zatrudnione, jeśli dojdą do wniosku, że firma źle wyliczyła im zasiłek, nie są bezbronne i skazane jedynie na dobrą wolę pracodawcy. Najpierw powinny się zwrócić do pracodawcy (dział płacowy) o wyjaśnienia. Jeśli nie będą przekonujące, mogą złożyć w ZUS wniosek o ustalenie uprawnień do zasiłku i wydanie w tej sprawie decyzji.
– Oddział ZUS po analizie zasad wypłaty premii czy nagrody może wydać decyzję zobowiązującą firmę do uwzględnienia danego składnika w podstawie wymiaru zasiłku – mówi Dorota Jakubowska, naczelnik wydziału zasiłków III oddziału ZUS w Warszawie.
ZUS może uznać, że pracodawca dobrze wyliczył zasiłek. Wtedy wyda decyzję, od której pracownik ma prawo odwołać się do sądu pracy. Ma na to 14 dni, licząc od dnia doręczenia mu decyzji ZUS.
Pracownicy powinni pamiętać, że do podstawy wymiaru zasiłku nie wlicza się składników wynagrodzenia, do których zachowują oni prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu. Pod warunkiem że są one wypłacane w tym czasie.
– W podstawie wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników przysługujących do określonego terminu, jeżeli zasiłek dotyczy okresu po tym terminie – mówi Dorota Jakubowska.
Zatrudnieni w mniejszych firmach mogą też żądać od ZUS wyjaśnień, jeśli to on wyliczył i wypłacił zasiłek.