Każda gmina zobowiązana jest do zaspokajania zbiorowych potrzeb mieszkańców, także w zakresie popularyzacji kultury fizycznej i sportu. Od połowy października, zgodnie z nową ustawą o sporcie, samorządy będą mogły tworzyć specjalne rady wspierające rozwój kultury fizycznej.
Od 16 października zmieniają się zadania samorządów związane ze sportem. To skutek wchodzącej tego dnia w życie nowej ustawy o sporcie. Zgodnie z jej przepisami w jednostkach samorządu terytorialnego będą mogą działać rady sportu. Do powołania tego organu uprawnione będą organy wykonawcze właściwej jednostki samorządu terytorialnego, a więc np. wójt, burmistrz, prezydent czy zarząd powiatu. Właściwy wójt, burmistrz, prezydent miasta lub zarząd powiatu zostali zobowiązani także do określenia zasad powoływania członków rady sportu oraz regulaminu działania rady. Do rady powinni w pierwszej kolejności być powołani przedstawiciele organizacji i instytucji realizujących zadania w zakresie kultury fizycznej. Zgodnie z przepisami swoje funkcje członkowie rady będą wykonywać społecznie.

Zadania rady

Powołana rada sportu będzie przede wszystkim organem opiniodawczym i doradczym dla organów samorządu terytorialnego. Do jej głównych zadań będzie należało opiniowanie strategii rozwoju gmin i powiatów w zakresie kultury fizycznej czy projektu budżetu w części dotyczącej kultury fizycznej. Przedstawiciele rady będą mieli również uprawnienia do wypowiadania się na temat projektów uchwał dotyczących rozwoju kultury fizycznej, programów bazy sportowej na danym terenie, w tym w szczególności miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w zakresie dotyczącym terenów wykorzystywanych na cele kultury fizycznej.
Rady sportu będą funkcjonowały przede wszystkim na szczeblu gmin i powiatów. Z kolei zadania rady sportu na szczeblu wojewódzkim będą wykonywały wojewódzkie interdyscyplinarne stowarzyszenia będące członkiem Polskiej Federacji Sportu Młodzieżowego.

Inwestycje infrastrukturalne

Każda gmina ma obowiązek zaspokajania potrzeb mieszkańców związanych z kulturą fizyczną i sportem oraz zapewnieniem terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych. Nie chodzi tu wyłącznie o urządzenia sportowe związane z organizacją Euro 2012, jak np. stadiony (pierwszy stadion na Mistrzostwa – w Poznaniu został ostatnio otwarty). Choć budowa tych obiektów jest bardzo ważna, to samorządy powinny pamiętać także o inwestowaniu w zwykłe boiska szkolne (osiedlowe), parki rozrywki, ścieżki rowerowe czy inne miejsca, na których osoby amatorsko zajmujące się uprawianiem sportu będą mogły spełnić swój wolny czas. Jednym z elementów takiej aktywnej polityki samorządu może być ubieganie się o publiczne środki na budowę na jej terenie Orlików.
Wszystkie zadania w zakresie kultury fizycznej jednostki samorządu terytorialnego realizują jako zadania własne. W tym celu gminy, powiaty i województwa zobowiązane są do współdziałania z organami administracji rządowej i innymi jednostkami samorządu terytorialnego. Współpraca ta ma szczególne znaczenie przy tworzeniu warunków prawnych, organizacyjnych i ekonomicznych dla rozwoju kultury fizycznej. Dodatkowo gminy – we współdziałaniu z organami administracji rządowej, klubami sportowymi oraz stowarzyszeniami kultury fizycznej i ich związkami – zobowiązane są także do organizowania działalności w dziedzinie rekreacji oraz tworzenia odpowiednich warunków materialno-technicznych dla jej rozwoju.
Współpraca samorządów z innymi partnerami uzasadniona jest przede wszystkim ilością obowiązków w zakresie kultury fizycznej i sportu, jakie zostały nałożone na jednostki samorządu terytorialnego. Podstawową jednostką organizacyjną realizującą cele i zadania w zakresie kultury fizycznej jest klub sportowy. Szczególnym natomiast rodzajem klubu sportowego jest uczniowski klub sportowy. Członkami uczniowskiego klubu sportowego mogą być w szczególności uczniowie, rodzice i nauczyciele. Uczniowskie kluby sportowe podlegają wpisowi do ewidencji, prowadzonej przez starostów właściwych ze względu na siedzibę klubów.

Dofinansowanie sportowców

Jednostki samorządu terytorialnego mogą również przyznawać wyróżnienia, stypendia i nagrody dla zawodników osiągających wysokie wyniki sportowe we współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym oraz trenerów i działaczy sportowych. Zawodnicy nieposiadający licencji zawodnika, którzy osiągnęli wysokie wyniki sportowe we współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym, mogą otrzymywać wyróżnienia i nagrody ze środków budżetu państwa i budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
W przypadku samorządów sportowe stypendia samorządowe stanowią najczęściej wypłacaną z budżetu gminy pomoc finansową wspierającą rozwój sportowy zawodnika. Takie stypendia mogą otrzymać zawodnicy mający miejsce zamieszkania na terenie miasta lub powiatu, którzy reprezentują kluby sportowe mające siedzibę i działające na terenie właściwej gminy. Należy pamiętać, że stypendium jest przyznawane na pisemny wniosek zawodnika lub klubu sportowego.
We wniosku podaje się w szczególności informacje o dotychczasowych startach i osiągnięciach sportowych zawodnika. Załącza się również do niego plan przygotowań i startów zawodnika, dokumenty potwierdzające dotychczasowe osiągnięcia oraz opinię klubu sportowego o wywiązywaniu się przez zawodnika z obowiązków reprezentacji kraju lub klubu sportowego. Stypendium przyznawane jest najczęściej na okres do 12 miesięcy w danym roku kalendarzowym. Określając wysokość stypendium sportowego, bierze się pod uwagę w szczególności osiągnięcia sportowe, kategorię wiekową oraz koszty związane z uprawianą dyscypliną sportu.



5 etapów budowy boiska w programie Orlik 2012
1 Wniosek do marszałka województwa
Gmina, która chce zrealizować boisko w ramach programu – Moje Boisko – Orlik 2012, powinna przesłać wniosek do właściwego terenowo marszałka województwa.
2 Lista projektów
Urząd marszałkowski wybiera zgłoszone lokalizacje i przesyła ich wykaz do Ministerstwa Sportu. Podstawą decyzji jest ocena warunków lokalnych oraz uzbrojenia terenu.
3 Dotacja na inwestycję
Wniosek o przyznanie dotacji na dofinansowanie boiska samorządy składają do ministra sportu w terminie odpowiednio do 30 listopada roku poprzedzającego rok realizacji zadania albo do 31 marca roku, w którym dotacja ma być udzielona.
4 Przekazanie pieniędzy
Decyzja o dofinansowaniu podejmowana jest w ciągu trzech miesięcy od dnia zakończenia naboru wniosków. Dotacja udzielana jest na podstawie umowy zawieranej przez gminę z ministrem sportu.
5 Rozliczenie inwestycji
Samorządy zobowiązane są do rozliczenia zadania pod względem rzeczowym i finansowym, zgodnie z treścią zawartej umowy. Jeżeli środki zostaną wykorzystane niezgodnie z przeznaczeniem, podlegają zwrotowi.
Zadania samorządów
Zadania w zakresie kultury fizycznej jednostki samorządu terytorialnego realizują w szczególności poprzez:
● popularyzację walorów rekreacji ruchowej,
● organizowanie zajęć, zawodów i imprez sportowo-rekreacyjnych,
● szkolenie kadry instruktorów i kierowanie ich do prowadzenia zajęć rekreacyjnych,
● tworzenie, utrzymywanie i udostępnianie bazy sportowo-rekreacyjnej.
W zakresie wspierania sportu i kultury fizycznej jednostki samorządu terytorialnego mogą:
● dofinansowywać stowarzyszenia kultury fizycznej w zakresie organizacji imprez sportowych (np. zakup nagród), udział ich członków w zawodach sportowych;
● stwarzać warunki mieszkańcom do aktywnych form spędzania wolnego czasu, np. budować lub modernizować obiekty sportowe, budować ścieżki zdrowia itp.;
● tworzyć warunki do funkcjonowania komunikacji rowerowej (budować ścieżki rowerowe);
● przeznaczać środki finansowe na dodatkowe zajęcia sportowe w szkole jako wzbogacenie oferty zajęć pozalekcyjnych.
Podstawa prawna
Ustawa z 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz.U. nr 127, poz. 857).