Pracodawcy mogą automatycznie zwalniać pracowników, którzy osiągnęli wiek emerytalny, jeśli tak stanowi wewnętrzne prawo państwa członkowskiego UE.
Przepisy krajowe, które dopuszczają rozwiązanie stosunku pracy z powodu osiągnięcia przez pracownika wieku emerytalnego, nie są sprzeczne z prawem unijnym. Tak orzekł Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 12 października 2010 r. (sygn. C-45/09). Zwolnienie z pracy ze względu na wiek emerytalny nie jest przejawem dyskryminacji, o ile przepisy, które je dopuszczają, zostały wprowadzone ze względu na ważny cel prowadzonej przez państwo polityki zatrudnienia i rynku pracy.
– Oznacza to, że również nasz ustawodawca lub partnerzy społeczni (w układzie zbiorowym) mogą wprowadzić przepisy, które będą przewidywały zwolnienia pracowników ze względu na osiągnięcie wieku emerytalnego – mówi Bartłomiej Raczkowski, radca prawny z Kancelarii Prawa Pracy Bartłomiej Raczkowski.
Tłumaczy, że wyrok nie zmieni znacząco obecnej sytuacji polskich pracowników i pracodawców. W orzeczeniu z 21 stycznia 2009 r. Sąd Najwyższy orzekł bowiem, że na podstawie krajowych przepisów niedopuszczalne jest zwolnienie pracownika wyłącznie z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego (sygn. akt. II PZP 13/08). Jego zdaniem to przejaw dyskryminacji.
Wyrok ETS nie zmienia jego znaczenia, o ile ustawodawca nie wprowadzi przepisów, które będą dopuszczać do zwolnienia ze względu na osiągnięcie wieku emerytalnego. Firmy nie powinny więc zwalniać starszych pracowników, powołując się wyłącznie na orzeczenie ETS.
– Wyrok trybunału to sygnał dla państw członkowskich, że z powodu ważnych celów polityki zatrudnienia mogą one różnicować sytuację pracowników ze względu na wiek – mówi Piotr Wojciechowski z Kancelarii Prawa Pracy Piotr Wojciechowski.
Podkreśla, że jednocześnie potwierdza on zgodność z prawem niektórych rozwiązań, które już teraz stosują pracodawcy. Na przykład w regulaminie zwolnień grupowych mogą zamieszczać osiągnięcie wieku emerytalnego jako jedno z kryteriów zwolnienia. Często jest ono wskazywane jako np. drugie kryterium po likwidacji stanowiska pracy danej osoby.
Wyrok ETS potwierdza też zgodność z unijnym prawem krajowych przepisów szczególnych, które już teraz przewidują możliwość rozwiązania stosunku pracy ze względu na osiągnięcie wieku emerytalnego przez osoby wykonujące określony zawód.
Rozwiązanie takie zawiera m.in. ustawa z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 86, poz. 953 z późn. zm.) oraz ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 223, poz. 1458). Przepisy te są zgodne z prawem unijnym, o ile możliwość zwolnienia tych pracowników jest uzasadniona ważnym celem dotyczącym polityki zatrudnienia lub rynku pracy.
59,3 roku miała średnio osoba odchodząca w 2009 roku na emeryturę z ZUS