Dodatek stażowy wypłacany za okres choroby pracownika nie może być traktowany jako wynagrodzenie chorobowe. Płatnicy nie są więc zobowiązani do potrącania od tego składnika wynagrodzenia składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
W firmie pracownicy otrzymują dodatek stażowy w stałej wysokości, zarówno za okres wykonywania pracy, jak i za choroby. Pracodawca nie nalicza od tego składnika wynagrodzenia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone są składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego.

Wyłączenie z podstawy

Takim składnikiem wynagrodzenia może być dodatek stażowy, jeżeli jest on wypłacany w stałej miesięcznej wysokości bez względu na to, czy pracownik w danym miesiącu pracował, czy przebywał na zwolnieniu lekarskim. Oczywiście dodatek ten jest wyłączony z podstawy wymiaru tylko za okres choroby pracownika. Natomiast za okres, w którym pracownik świadczył pracę, dodatek ten stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz w konsekwencji ubezpieczenie zdrowotne.
Składnik ten może mieć również inną nazwę. Istotne jest, aby przysługiwał pracownikowi również za okres choroby. Wówczas jest on wyłączony z podstawy wymiaru w części, w jakiej jest wypłacany za czas choroby.

Składka zdrowotna

W sytuacji gdy pracownik otrzymuje dodatek stażowy za okres choroby, za który przysługuje mu prawo do wynagrodzenia chorobowego, dodatek ten nie stanowi podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Czyli od kwoty dodatku nie należy naliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się bowiem przepisy dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Nie stosuje się też wyłączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz ograniczenia podstawy do kwoty 30-krotności. Podstawa ta jest również pomniejszana o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków pracownika i potrącone przez pracodawcę z jego wynagrodzenia.
Oznacza to, że gdy od danego przychodu nie są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne, to również nie należy od niego naliczać składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wyjątkiem jest wynagrodzenie chorobowe, o którym mowa w art. 92 kodeksu pracy, od którego nie są naliczane składki na ubezpieczenia społeczne, a jest naliczana składka zdrowotna, np. gdy pracownik choruje, to za pierwsze 33 dni w ciągu roku kalendarzowego (14 dni, gdy pracownik ukończył 50 lat) wynagrodzenie wypłaca pracodawca, a dopiero po upływie tych okresów nabywa prawo do zasiłku chorobowego. Wynagrodzenie to wówczas stanowi wyłącznie podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Wynagrodzenie chorobowe

Zasady ustalania wynagrodzenia chorobowego są uregulowane w kodeksie pracy, który w zakresie ustalania jego wysokości odsyła do przepisów zasiłkowych. Wynagrodzenie chorobowe to 80 proc. wynagrodzenia.
Wynagrodzenie to oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. W zasadzie, zarówno wynagrodzenie chorobowe, jak i zasiłek chorobowy są naliczane od tej samej podstawy. Podstawę wymiaru zasiłku (oraz wynagrodzenia chorobowego) dla pracownika stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy. Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne. W podstawie wymiaru nie uwzględnia się składników, które nie są pomniejszane za okres pobierania zasiłku. Dodatek stażowy jako składnik wynagrodzenia niepomniejszany za okres choroby nie wchodzi więc do podstawy wymiaru zarówno wynagrodzenia, jak i zasiłku.
PRZYKŁAD
Podstawa wymiaru składki za miesiąc, w którym pracownik chorował
Pracownik otrzymuje dodatek stażowy w wysokości 300 zł miesięcznie. W okresie od 1 do 15 sierpnia był on chory i otrzymał od pracodawcy wynagrodzenie za czas choroby. Natomiast od 16 do 31 sierpnia wykonywał pracę. 31 sierpnia otrzymał od pracodawcy wynagrodzenie za okres choroby 1000 zł, wynagrodzenie za okres pracy 1200 zł oraz dodatek stażowy w wysokości 300 zł. Do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne należy wliczyć wynagrodzenie za okres pracy oraz kwotę dodatku za okres wykonywania pracy. Wobec tego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za sierpień wynosi 1350 zł (1200 zł + 150 zł – dodatek za czas świadczenia pracy), a podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne 1350 zł – 185,09 zł + 1000 zł = 2164, 91 zł.
Podstawa prawna
Par. 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).
Art. 81 ust. 1 ust. 5 – 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 z późn. zm.).
Art. 36, art. 41 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267 z późn. zm.).