Pracodawca i pracownik mogą w umowie o zakazie konkurencji określić termin płatności odszkodowania za zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Jeżeli jednak tego nie uczynią, w praktyce pojawiają się wątpliwości, kiedy należy pracownikowi wypłacić odszkodowanie: czy w miesięcznych ratach, czy z góry w pierwszym dniu wejścia w życie zakazu.
Kodeks pracy nie zawiera wyraźnego przepisu nakazującego pracodawcy płacenie odszkodowania za zakaz konkurencji w określonym terminie. Artykuł 1012 par. 3 kodeksu pracy stanowi jedynie, że odszkodowanie za powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej może być (ale nie musi być) wypłacane w miesięcznych ratach. Na podstawie tego przepisu Sąd Najwyższy w wyroku z 26 stycznia 2005 r. (II PK 186/04, OSNP 2005/24/391) uznał, że w braku postanowień umownych odszkodowanie płatne jest w terminach miesięcznych. Jest to dotychczas jedyne orzeczenie SN w tej materii.
Nie zgadzam się z poglądem wyrażonym we wskazanym wyroku. Uważam, że w omawianym przypadku powinien znaleźć zastosowanie art. 488 par. 1 k.c. Powyższy przepis stanowi, że świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (taką umową jest właśnie umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia. W konsekwencji, w przypadku braku odpowiedniego postanowienia w umowie o zakazie konkurencji, świadczenia obu stron powinny być spełnione jednocześnie, tj. w pierwszym dniu obowiązywania zakazu konkurencji po ustaniu zatrudnienia były pracodawca powinien wypłacić odszkodowanie, a były pracownik rozpocząć świadczenie polegające na zaniechaniu podejmowania działalności konkurencyjnej.
Mając na uwadze powyższe wątpliwości i brak dalszego orzecznictwa SN w omawianej kwestii, warto przy zawieraniu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy pamiętać o wyraźnym określeniu w umowie terminu płatności odszkodowania za ten zakaz.
not. mj