Uczniom i studentom, którzy stali się niepełnosprawni po ukończeniu 25 lat, nie przysługuje prawo do renty socjalnej wypłacanej przez ZUS.
– Ustawodawca jest uprawniony do ograniczenia wieku osób ubiegających się o renty socjalne finansowane z budżetu państwa – mówi Marek Mazurkiewicz, sędzia Trybunału Konstytucyjnego.
Wczoraj Trybunał Konstytucyjny uznał zgodny z ustawą zasadniczą art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. nr 135, poz. 1268 z późn. zm). Sędziowie rozpoznali skargę konstytucyjną ubezpieczonego, któremu ZUS trzykrotnie odmówił prawa przyznawania takiej renty, co potwierdził prawomocny wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie.
Skarżący urodzony w 1971 roku cierpi na schizofrenię paranoidalną. Studia rozpoczął w 1993 roku, ale zakończył je w 2002 roku w wieku 31 lat. Pierwsze objawy choroby pojawiły się rok wcześniej. Zainteresowany w 2004 roku rozpoczął starania o przyznanie renty socjalnej. Ubiegał się także o jej przyznanie w drodze wyjątku, lecz ZUS odmówił mu przyznania tego świadczenia, bo ustawa nie przewiduje takiej możliwości. W każdym przypadku zwracał uwagę, że zgodnie z ustawą o rencie socjalnej może się o nią ubiegać osoba pełnoletnia całkowicie niezdolna do pracy, jeśli choroba ujawniła się w trakcie nauki lub studiów, ale przed ukończeniem 25. roku życia. W ocenie skarżącego kwestionowany przepis jest niezgodny z konstytucyjną zasadą równości. Różnicuje on bowiem sytuację prawną osób całkowicie niezdolnych do pracy, których naruszenie sprawności organizmu powstało w trakcie nauki w szkole wyższej w zależności od tego, czy ukończyły one 25. rok życia. TK nie zgodził się z taką argumentacją.
– Ograniczenia wieku nie ma w przypadku studiów doktoranckich oraz aspirantury naukowej. Skarżący zaś nie próbował zacząć takich studiów – mówi Marek Mazurkiewicz.
TK zwrócił uwagę, że wprowadzenie ograniczenia dotyczącego wieku nie narusza konstytucji. Renta socjalna jest bowiem wypłacana osobie, która z powodu choroby nigdy nie pracowała zawodowo i nie opłacała składek. Zostało też ono, zdaniem Trybunału, ustalone w oparciu o możliwości finansowe państwa, a także dostosowane do typowego wieku osób terminowo kończących studia.
Sygn. akt SK 37/09