Czy w sytuacji gdy pracownik otrzymał wypowiedzenie umowy o pracę z powodu likwidacji jego stanowiska i zgodnie z przepisami prawa należy mu się odprawa, pracodawca może potrącić z tej odprawy swoje należności wobec pracownika, a jeśli tak, to w jakiej wysokości?
Przepisy kodeksu pracy dotyczące potrącania przez pracodawcę własnych należności nie odnoszą się bezpośrednio do odpraw z tytułu zwolnień grupowych. W kodeksie odnajdujemy przepisy regulujące dokonywanie potrąceń z wynagrodzenia za pracę. Z wynagrodzenia pracodawca może potrącać swoje własne należności, jeżeli są to zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi lub kary pieniężne za naruszenie dyscypliny i porządku pracy. Potrącenia dokonuje się od kwoty pozostałej po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczek na podatek dochodowy. Przepisy przewidują także, że w razie potrącenia zaliczki pracownikowi nie może pozostać mniej niż połowa wynagrodzenia. Takich potrąceń może pracodawca dokonywać jednostronnie. Na potrącenie z wynagrodzenia innych należności pracodawca musi uzyskać zgodę pracownika na piśmie.
Zarówno w orzecznictwie sądowym, jak również wśród komentatorów prezentowany jest pogląd, że takiej ochronie przed potrąceniem jak wynagrodzenie podlegają i inne należności ze stosunku pracy lub z nim związane. Wymienia się w szczególności odprawy emerytalno-rentowe, ekwiwalent za urlop, nagrodę jubileuszową czy wynagrodzenie za dyżury pracownicze. Za podlegające ochronie jak wynagrodzenie Sąd Najwyższy uznał także odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę z naruszeniem prawa (wyrok SN z 12 maja 2005r., I PK 248/04 OSNP 2005, nr 1–2, poz. 12). Z powyższego można wnioskować, że również odprawa z tytułu rozwiązania umowy o pracę z przyczyny niedotyczącej pracownika, takiej jak likwidacja stanowiska pracy, podlegać będzie podobnym regułom, co oznacza, że jeśli należność pracodawcy względem pracownika nie wynika z faktu udzielonej zaliczki ani z tytułu kary pieniężnej, na dokonanie potrącenia pracodawca będzie zmuszony uzyskać pisemną zgodę pracownika.