Użytkownik wieczysty może żądać od właściwego organu dokonania aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, jeżeli jej wartość uległa zmianie, a wysokość wypłaty się nie zmieniła.
PROBLEM
Czy w stosunku do szpitali sanatoryjnych leczących pacjentów na podstawie skierowań z Narodowego Funduszu Zdrowia można zastosować obniżoną stawkę roczną z tytułu użytkowania wieczystego.
MINISTERSTWO INFRASTRUKTURY INFORMUJE
Zasady ustalania wysokości opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego oraz tryb dokonywania ich aktualizacji regulują przepisy działu II rozdziału 8 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 z późn. zm.). Zgodnie z art. 72 ustawy opłaty z tytułu użytkowania wieczystego ustala się według stawki procentowej od ceny nieruchomości gruntowej, określonej na podstawie wartości tej nieruchomości. Przy ustalaniu stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego istotny jest cel, na jaki nieruchomość została oddana. Z treści art. 72 ust. 3 pkt 3 wynika, że stawka opłaty rocznej dla nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste na niezarobkową działalność leczniczą wynosi 0,3 proc. ceny. W odniesieniu do nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste na inne cele niż wskazane w art. 72 ust. 3 pkt 1–4a stawka procentowa opłaty rocznej została ustalona na poziomie 3 proc. ceny. Jeżeli zatem szpital sanatoryjny wypełnia dyspozycję art. 72 ust. 3 pkt 3 ustawy, lecz naliczona została stawka 3 proc., wówczas przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami dopuszczają zmianę wysokości stawki procentowej.
Zgodnie z art. 73 ust. 2 ustawy, jeżeli po oddaniu nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste nastąpi trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości powodująca zmianę celu, na który nieruchomość została oddana, stawkę procentową opłaty rocznej zmienia się stosownie do tego celu. Tryb aktualizacji został zawarty w art. 78–81 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z art. 81 ustawy o gospodarce nieruchomościami użytkownik wieczysty może żądać od właściwego organu dokonania aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej, jeżeli wartość nieruchomości uległa zmianie, a właściwy organ nie podjął aktualizacji opłaty. Aktualizacja wysokości opłaty rocznej może być dokonywana nie częściej niż raz w roku. W razie odmowy użytkownik wieczysty może w terminie 30 dni od dnia otrzymania odmowy skierować sprawę do samorządowego kolegium odwoławczego. Użytkownik wieczysty od orzeczenia kolegium może wnieść sprzeciw do sądu powszechnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Istnieje również możliwość zawarcia ugody przez strony, tj. przez właściwy organ reprezentujący właściciela nieruchomości oraz przez użytkownika wieczystego zarówno w postępowaniu przed samorządowym kolegium odwoławczym, jak też przed sądem.
Jednocześnie zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu. W przypadku wyrażenia zgody na przekształcenie ww. praw sprzedaż nastąpi w drodze bezprzetargowej, zgodnie z art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy. W art. 68 ust. 1 pkt 2 ustawy przewidziano możliwość przyznania przez właściwy organ oraz za zgodą wojewody w odniesieniu do nieruchomości Skarbu Państwa albo rady lub sejmiku w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego bonifikaty od ceny pod warunkiem, że nieruchomość jest sprzedawana osobom prawnym, które prowadzą działalność leczniczą na cele niezwiązane z działalnością zarobkową. Jednakże należy podkreślić, iż w tym przypadku właściciel nieruchomości nie ma obowiązku sprzedaży oraz udzielenia bonifikaty, zatem wnioskodawcy nie przysługuje roszczenie o nabycie prawa własności tej nieruchomości na warunkach preferencyjnych (na podstawie interpelacji nr 11023).