Spółka jawna ma dwóch wspólników oraz zatrudnia trzech pracowników. Płatnikiem składek za wszystkie osoby jest spółka. We wrześniu tego roku jeden ze wspólników został tymczasowo aresztowany. Czy za okres, w którym przebywa on w areszcie, należy za niego opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne?

Tak
Na podstawie art. 13 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązek ubezpieczeń osoby prowadzącej pozarolniczą działalność pozarolniczą (a więc m.in. wspólników spółki jawnej) powstaje od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności, a ustaje z dniem zaprzestania jej wykonywania.
Wspólnicy spółki mogą rozliczać się indywidualnie, wówczas są płatnikami na własne ubezpieczenia, składają formularz ZUS ZFA - zgłoszenie płatnika składek, oraz formularz ZUS ZUA - zgłoszenie osoby ubezpieczonej do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego lub ZUS ZZA - gdy z działalności podlegają wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu, a należne składki wykazują w składanej za siebie deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.
Natomiast płatnikiem składek za pracowników lub inne osoby podlegające ubezpieczeniom jest spółka.
Spółka może być również płatnikiem składek za wspólników, wówczas zgłasza ich do ubezpieczeń i składa za nich imienne raporty miesięczne oraz rozlicza należne składki w składanej deklaracji rozliczeniowej.
Wybór sposobu rozliczeń jest uzależniony od decyzji poszczególnych wspólników. Należy zaznaczyć, iż obowiązujące przepisy nie uzależniają obowiązku ubezpieczeń osoby prowadzącej pozarolniczą działalność od faktu osobistego wykonywania działalności.
W przypadku prowadzenia działalności w ramach spółki jawnej obowiązek opłacania składek z tytułu własnych ubezpieczeń ma również wspólnik, który w danym okresie nie wykonuje żadnych czynności związanych z działalnością, a spółka w dalszym ciągu prowadzi działalność gospodarczą. W konsekwencji bez względu na to, czy wspólnik rozlicza się samodzielnie, czy też płatnikiem za niego jest spółka, nie może on wyrejestrować się z ubezpieczeń w okresie swojego pobytu w areszcie.
MICHAŁ JAROSIK
ekspert z zakresu ubezpieczeń społecznych
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 13 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz. 74 z późn. zm.).