Pracownicy mają prawo złożyć skargę do Państwowej Inspekcji Pracy, jeśli pracodawca nie będzie chciał płacić składek na przyszłą emeryturę pomostową.
W lutym po raz pierwszy przedsiębiorcy zatrudniający pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze zapłacili dodatkowe składki do ZUS. Środki te zostaną zaksięgowane na koncie Funduszu Emerytur Pomostowych. Państwowa Inspekcja Pracy wyjaśnia, że zgodnie z art. 41 ust. 4 pkt 2 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. nr 237, poz. 1656), płatnik składek obowiązany jest prowadzić ewidencję pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Jednocześnie art. 41 ust. 4 pkt 1 ustawy nakłada na niego obowiązek prowadzenia wykazu stanowisk, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Od 1 stycznia 2010 r. Państwowa Inspekcja Pracy uzyskała uprawnienia dotyczące kontroli ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. W przypadku nieumieszczenia takiej osoby w tej ewidencji pracownikowi przysługuje skarga do PIP. Jeśli po kontroli warunków pracy okaże się, że skarga pracownika jest prawidłowa, wówczas inspekcja pracy ma prawo nakazać pracodawcy umieszczenia pracownika we wspomnianej ewidencji. PIP może również nakazać mu wykreślenie takiej osoby z ewidencji lub sporządzić korektę wpisu w tej ewidencji.
CIOP zwraca uwagę, że podstawą złożenia skargi przez pracownika zawsze powinna być ustawa o emeryturach pomostowych. W dwóch załącznikach zostały precyzyjnie określone prace wykonywane w szczególnym charakterze. Szczegółowo są też omówione warunki, jakie muszą spełniać stanowisko pracy takich osób.



Eksperci CIOP zwracają uwagę, że ustawa o emeryturach pomostowych nie dotyczy problematyki pracy w warunkach oddziaływania szkodliwych czynników środowiska pracy, takich jak substancje chemiczne, hałas, wibracje, promieniowanie elektromagnetyczne. Zasady pracy w takich warunkach są bowiem regulowane w innych przepisach prawa pracy. Emerytura pomostowa nie może być traktowana jako środek zapobiegania oddziaływaniu czynników szkodliwych lub niebezpiecznych na organizm, ponieważ np. w przypadku czynników szkodliwych działania podjęte na kilka lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego są spóźnione. Skutki działania wielu czynników szkodliwych, np. chemicznych, są szczególnie niebezpieczne dla ludzi młodych (powodują np. upośledzenie funkcji rozrodczych).
Jednocześnie Państwowa Inspekcja Pracy zwraca uwagę, że umieszczenie pracownika w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, nie przesądza o możliwości uzyskania prawa do emerytury pomostowej. Kwestie te są bowiem rozstrzygane przez ZUS, który jest organem właściwym w sprawach ubezpieczeń społecznych.
Podstawa prawna
Art. 10–11 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy. Przepisy te weszły w życie 1 stycznia 2010 r.