Zwiększenie wpływu młodych naukowców na kształt systemu szkolnictwa wyższego zapowiedziała minister nauki i szkolnictwa wyższego Barbara Kudrycka. W tym celu powołała w poniedziałek Radę Młodych Naukowców, która jako ciało doradcze resortu ma opiniować rozstrzygnięcia prawne dotyczące sektora polskiej nauki oraz uczelni.

Nominacje na członków Rady otrzymało 21 młodych polskich uczonych. Rada, która ma działać na takich samych zasadach jak Rada Nauki lub Rada Główna Szkolnictwa Wyższego, została powołana zarządzeniem ministra i ma działać do 1 lutego 2011 r.

"Zapraszając państwa do współpracy z kierownictwem resortu, ze mną osobiście, zależy nam bardzo na tym, aby to państwo, aby młodzi naukowcy mieli wpływ na treść prawa, które będzie obowiązywać w Polsce, i to zarówno przepisów prawnych dotyczących szkolnictwa wyższego, ustawy o stopniach i tytułach naukowych, ale także przepisów już dyskutowanych w komisjach sejmowych" - mówiła Kudrycka do przybyłych na uroczystość naukowców.

Minister podkreśliła, że podstawowym zadaniem Rady będzie opiniowanie aktów prawnych jak np. projekty nowelizacji ustaw dotyczących nauki i szkolnictwa wyższego, a także ministerialnych rozporządzeń. Według niej, członkowie rady mają także "wypracowywać przejrzyste reguły i standardy przyznawania grantów naukowych", "wspierać młodą kadrę" oraz "oddziaływać na władze uczelni, aby rozumiały myśl ustawodawcy". "Zależy nam na tym, abyście państwo pilnowali tego, w jaki sposób, w jakim zakresie te nowe przepisy (m.in. pakiet 5 ustaw reformujących polską naukę omawiany obecnie w sejmowej podkomisji - PAP) będą wchodziły w życie" - wyjaśniała Kudrycka.

W jej opinii, w Polsce głos młodych naukowców (terminem młodego naukowca określa się osobę, która ma nie więcej niż 35 lat) "nie jest zbyt głośno słyszalny". "Oczywiście przedstawiciele doktorantów i studentów robią co mogą, ale w tak niewielkiej reprezentacji zawsze ten głos może być zagłuszony" - powiedziała Kudrycka.

Jej zdaniem, jeśli opinie Rady Młodych Naukowców będą miały równą rangę jak opinie Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, to uda się "dopracować te wszystkie zapisy, które pomogą nam zdynamizować te talenty, które w tej chwili drzemią w nauce polskiej, a jednocześnie uwolnić te, które jeszcze nie miały szansy się rozwinąć" - mówiła.

Zgodnie z zarządzeniem, szczególnym zadaniem Rady będzie "wspieranie rozwoju kariery młodych naukowców" m.in. poprzez "identyfikowanie istniejących i przyszłych barier rozwoju kariery młodych naukowców", "przygotowywanie rekomendacji dotyczących instrumentów wspomagania karier młodych naukowców", "przybliżanie młodym naukowcom mechanizmów związanych z funkcjonowaniem finansowania nauki", "wspieranie kontaktów młodych naukowców z przedstawicielami środowisk gospodarczych oraz instytucji wdrażających innowacyjne rozwiązania w dziedzinach nauki". Ponadto Rada może sporządzać opinie i rekomendacje w zakresie polityki naukowej i innowacyjnej państwa.



Bartosz Loba, rzecznik prasowy ministerstwa nauki, wyjaśniał, że kandydatów do Rady zgłaszały organizacje skupiające laureatów polskich i zagranicznych programów stypendialnych jak Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, tygodnik "Polityka", fundacja L'Oreal, a także Krajowa Reprezentacja Doktorantów. Jak podkreślił, członkowie nowej rady reprezentują zróżnicowane dyscypliny naukowe (m.in. socjologię, medycynę, ekonomię, prawo, filozofię, biologię). Dodał też, że są absolwentami i pracownikami prestiżowych ośrodków naukowych, "prowadzą odważne, przełomowe badania i znają najlepsze zachodnie systemowe rozwiązania w nauce i szkolnictwie wyższym".

Jak powiedział jeden z członków Rady, ekspert w dziedzinie biologii molekularnej związany m.in. z Instytutem Biochemii i Biofizyki PAN, dr hab. Andrzej Dziembowski, w polskiej nauce istnieje konflikt pokoleniowy, co - jak zaznaczył - skłoniło go do podjęcia prac dla ministerstwa nauki. "Patrzymy na naukę trochę inaczej niż starsze pokolenie i w związku z tym w jakiś sposób możemy się wypowiedzieć jak współczesna nauka ma wyglądać" - mówił.

Z kolei dr hab. n. med. Maciej Banach, kierujący Zakładem Nadciśnienia Tętniczego na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi, uznał, że jednym z najważniejszych problemów polskiej nauki jest brak pieniędzy. "Jak robiłem ostatnio zestawienie to od 2006 r. nauka w Polsce, pomimo że wszystkim się wydaje, że pięknie się rozwija, ma coraz mniejszą liczbę prac i liczbę cytowań" - powiedział. Jego zdaniem wiąże się to ze zbyt słabym finansowaniem nauki.

Utworzenie Rady Młodych Naukowców minister nauki i szkolnictwa wyższego Barbara Kudrycka zapowiedziała 14 grudnia 2009 r. podczas debaty pt. "Uwalniamy talenty" z udziałem ok. 100 najwybitniejszych młodych polskich naukowców, m.in. laureatów stypendiów Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej oraz tygodnika "Polityka".