Polecenie pozostania po godzinach pracy jest dla pracownika zasadniczo wiążące, chyba że zostało wydane wbrew ustanowionym zakazom.
Polecenie pozostania po godzinach pracy wiąże się z obowiązkiem pracownika polegającym na dbałości o dobro pracodawcy. Dlatego niewykonanie go powoduje różne konsekwencje dla pracownika, a uciążliwość z tym związana nie uprawnia go do odmowy świadczenia pracy nadliczbowej bez uzasadnionych powodów. Odmówić może tylko wtedy, gdy polecenie pracodawcy jest niezgodne z prawem lub przemawiają za tym zasady współżycia społecznego.

Czym jest praca nadliczbowa

Niekiedy w zakładzie dochodzi do szczególne nieprzewidzianych okoliczności, które uniemożliwiają pracodawcy zorganizowanie pracy w normalnym rytmie i wymagają od pracownika poświęcania w pewnym zakresie własnych interesów. Dotyczyć to może jego czasu wolnego. W przypadku takich sytuacji kodeks pracy przewiduje bowiem odstępstwo od ustalonych norm czasu pracy, wysuwając na pierwszy plan szczególne potrzeby pracodawcy. Konsekwencją tego jest jego uprawnienie do zlecenia pracy w godzinach nadliczbowych.
Kodeks pracy definiuje taką pracę nadliczbową jako pracę świadczoną ponad obowiązujące normy czasu pracy, a także wykonywaną ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Jest to szczególne zobowiązanie pracownika.
W orzecznictwie SN przyjmuje się, że zlecanie pracy nadliczbowej ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy nie jest ograniczone tylko do pracy zgodnej z umówionym rodzajem. Oznacza to, że pracownik może być zobowiązany do świadczenia poza normalnymi godzinami także pracy innego rodzaju (zob. wyrok SN z 1 sierpnia 1990 r., I PRN 7/90; GP 2004/162 str. 7).
To jest tylko część artykułu. W pełnej wersji dowiesz się więcej na temat:

Kiedy wolno zlecać pracę

Kogo nie wolno zatrudniać

Kiedy potrzebna zgoda na pracę po godzinach

Konsekwencji odmowy

To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Gazety Prawnej: Kiedy pracownik może odmówić pozostania po godzinach pracy