Pobieram rentę z tytułu niezdolności do pracy. W styczniu 2008 r. ukończę 60 lat i z tego co ostatnio przeczytałam ZUS przyzna mi wtedy emeryturę bez konieczności składania wniosku oraz udowodnienia wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego. W okresie pobierania renty pracowałam. Czy jeśli dołączę dokumenty potwierdzające uzyskane zarobki, ZUS uwzględni je przy obliczaniu wysokości nowego świadczenia? Czy będzie wtedy możliwe zastosowanie nowej kwoty bazowej?

Obliczając wysokość emerytury przyznawanej z urzędu ZUS wybierze najkorzystniejszy dla pani wariant. Pierwszym z nich może być obliczenie wysokości emerytury od podstawy wymiaru renty, w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie ustalenia prawa do tego świadczenia. Przy obliczaniu emerytury w taki sposób ZUS zastosuje kwotę bazową uwzględnioną przy ostatnim ustaleniu wysokości renty. Jedynie część socjalna emerytury (24 proc. kwoty bazowej) będzie mogła być obliczona od nowej kwoty bazowej obowiązującej w dacie jej przyznania, jeśli podlegała pani po nabyciu uprawnień do renty ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym przynajmniej przez 30 miesięcy.
Podstawa wymiaru emerytury przyznawanej z urzędu może być również ustalona na nowo, a więc z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych przez świadczeniobiorcę z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok przyznania emerytury z urzędu albo z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu przypadającego przed rokiem przyznania tej emerytury. W takim przypadku nowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia (wypadkowa zarobków oraz przeciętnych wynagrodzeń w poszczególnych latach wskazanych do jego obliczenia) nie musi być wyższy od wskaźnika podstawy wymiaru renty. Gdy podstawa wymiaru emerytury obliczana jest na nowo, ZUS zastosuje, zarówno do ustalenia tej podstawy, jak i części socjalnej świadczenia kwotę bazową obowiązującą w dacie jego przyznania. Z pytania wynika, że uprawnienia emerytalne w analizowanej sytuacji zostaną ustalone w styczniu 2008 r., a więc ZUS musiałby zastosować obecnie obowiązującą kwotę bazową, tj. 2059,92 zł. Należy zaznaczyć, że ZUS będzie mógł w powyższy sposób obliczyć emeryturę, jeśli w momencie ustalania uprawnień emerytalnych dokumentacja zarobkowa pozwalająca na jego zastosowanie będzie znajdowała się w aktach rentowych. W przeciwnym razie ZUS obliczy emeryturę od podstawy wymiaru renty. W tej sytuacji będzie pani mogła dostarczyć dokumenty poświadczające zarobki uzyskane po przyznaniu renty również w późniejszym okresie, a emerytura przyznana z urzędu i ustalona od podstawy wymiaru renty będzie mogła być przeliczona.
MARIUSZ KARBOWNIK
specjalista od praw do świadczeń wypłacanych przez ZUS
PODSTAWA PRAWNA
Art. 15, 27a i 54a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z późn. zm.).