Od 1 września 2009 r. płatnik musi obowiązkowo wykazywać w dokumentach przekazywanych do ZUS składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osoby pobierające zasiłek macierzyński. Prawo do niego przysługuje także zatrudnionym na podstawie umowy zlecenia czy prowadzącym własną działalność.
Pracodawcy zobowiązani są do rozliczania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osoby, którym udzielili urlopu macierzyńskiego, jeżeli wypłacają im zasiłki macierzyńskie. Gdy zasiłek macierzyński wypłaca ZUS (bo płatnik nie jest do tego uprawniony, gdyż zgłasza do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych), to na nim ciąży obowiązek złożenia dokumentów i rozliczenia składek.
Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje nie tylko pracownikom podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo, ale także innym osobom, które przystąpią do tego ubezpieczenia dobrowolnie, np. zatrudnionym na podstawie umowy zlecenia czy też prowadzącym własną działalność. Ubezpieczeni dobrowolnie nie mogą nabyć prawa do urlopu macierzyńskiego, ale przysługują im świadczenia w razie macierzyństwa.

Obowiązkowy tytuł do ubezpieczeń

Od 1 września 2009 r. każda osoba pobierająca zasiłek macierzyński bezwarunkowo obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Do końca sierpnia 2009 r. podlegała z tego tytułu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty oraz innych tytułów do ubezpieczeń. Z uwagi na tę zmianę od 1 września 2009 r. osoby pobierające zasiłek macierzyński nie muszą informować płatnika składek o prawie do emerytury lub renty bądź innym tytule do ubezpieczeń. Płatnik zobowiązany jest bowiem do wykazywania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA z kodem tytułu do ubezpieczeń 12 40 00) za każdą osobę, której będzie wypłacał zasiłek macierzyński.
Wyjaśnić trzeba, że osoby pobierające zasiłek macierzyński nie podlegają pozostałym ubezpieczeniom społecznym, czyli ubezpieczeniu wypadkowemu i chorobowemu.
Płatnicy muszą pamiętać, iż nowe zasady podlegania ubezpieczeniom trzeba stosować do zasiłków macierzyńskich wypłacanych za okres od 1 września 2009 r. Jeśli zatem płatnik we wrześniu będzie wypłacał zasiłek macierzyński należny za okres do 31 sierpnia, to od kwoty zasiłku powinien naliczyć składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tylko wówczas, gdy uprawniony do zasiłku nie miał ustalonego prawa do emerytury, renty oraz innych tytułów do ubezpieczeń.
To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Jak płatnik powinien wykazywać składki w dokumentach dla ZUS.