Od 1999 roku jestem pracownikiem hipermarketu, w listopadzie 2006 r. firma została sprzedana. Do dnia dzisiejszego nie otrzymaliśmy żadnych aneksów do umów od nowego pracodawcy. Wszyscy musieliśmy natomiast podpisać oświadczenie, że zapoznaliśmy się z regulaminem pracy u nowego pracodawcy. Tak też zrobiłam. W dniu wczorajszym dowiedziałam się, że jestem w ciąży (początek drugiego miesiąca). Nie informowałam jeszcze pracodawcy o tym fakcie, bo to wczesna ciąża. Jeżeli pracodawca w najbliższych dniach przedstawiłby mi nowe warunki zatrudnienia - np. z mniejszym wynagrodzeniem - jak powinnam się w takiej sytuacji zachować?

Macierzyństwo stanowi jedną z okoliczności uzasadniających szczególną ochronę trwałości zatrudnienia, co dla pracodawcy oznacza ograniczone możliwości zakończenia stosunku pracy z osobami objętymi tą ochroną. Kodeks pracy zabrania bowiem wypowiadania i rozwiązywania umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy, a reprezentująca ją zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Z ochrony tej nie korzysta jednakże pracownica w okresie próbnym, nieprzekraczającym jednego miesiąca.
Powyższy zakaz dotyczy nie tylko wypowiedzenia definitywnego, ale także wypowiedzenia zmieniającego, które jest konieczne dla wprowadzenia gorszych warunków płacowych. Tylko wyjątkowo wypowiedzenie zmieniające może być dopuszczalne. Będzie to miało miejsce w przypadku wejścia w życie nowego lub zmiany obowiązującego układu zbiorowego, a także regulaminu wynagradzania. W takiej sytuacji nie mają bowiem zastosowania przepisy ograniczające dopuszczalność wypowiadania warunków umowy.
Wypowiedzenie zmieniające jest możliwe także na podstawie ustawy o zwolnieniach grupowych. W takim przypadku pracownicy w ciąży przysługuje jednak dodatek wyrównawczy do końca okresu ochronnego, jeżeli w wyniku zmiany warunków umowy uległo obniżeniu jej wynagrodzenie.
Jeżeli więc po dokonaniu przez pracodawcę wypowiedzenia warunków umowy o pracę pracownica dostarczy zaświadczenie, że w chwili jego składania była w ciąży, pracodawca ma obowiązek cofnąć to oświadczenie. W przeciwnym razie będzie miała ona prawo do roszczeń związanych z wadliwym wypowiedzeniem umowy o pracę.
DANUTA KLUCZ
ekspert z zakresu prawa pracy
PODSTAWA PRAWNA
■ Art. 177 par. 1 k.p. ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).
■ Art. 5 ust. 5 i 6 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. nr 90, poz. 844 z późn. zm.).