Chciałbym, aby mój pracownik czasowo wykonywał swoje obowiązki w domu, a nie w firmie, czyli w systemie telepracy. Czy dopuszczalne jest zlecenie pracownikowi wykonywania pracy w tym systemie na podstawie art. 42 kodeksu pracy (polecenie wykonywania innej pracy czy poprzez wypowiedzenie zmieniające)?
Pracownik może świadczyć pracę w systemie telepracy. Jednak niedopuszczalne jest powierzenie mu wykonywania pracy w tym systemie na podstawie art. 42 par. 4 kodeksu pracy. Obowiązuje zasada dobrowolności wykonywania pracy w tym systemie. Oznacza to, że pracodawca nie może narzucić tej formy świadczenia pracy przez pracownika ani też nie może wyselekcjonować stanowisk pracy, dla których przewidziana jest ta forma świadczenia pracy, a następnie obligatoryjnie narzucić jej pracownikom.
Zmiana formy świadczenia pracy musi być dobrowolna i wymaga zawarcia stosownego porozumienia do istniejącej umowy o pracę. Nie można zatem narzucić tej formy świadczenia pracy przez pracownika w drodze wypowiedzenia przez pracodawcę warunków pracy i płacy. Takie wypowiedzenie byłoby nieważne z mocy prawa.
Fakt niewyrażenia zgody na świadczenie pracy w systemie telepracy nie może być przyczyną np. wypowiedzenia umowy o pracę, jak również pracodawca nie może podejmować działań zmierzających do rozwiązania przez pracownika umowy o pracę.
Takie działanie pracodawcy może być potraktowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracodawcy.
Umowa o pracę musi zawierać dodatkowo określenie warunków wykonywania pracy w formie telepracy, w tym należy wskazać: jednostkę organizacyjną pracodawcy, w strukturze której znajduje się stanowisko pracy telepracownika, osobę lub organ, który wobec pracownika pełni obowiązki pracodawcy.
W systemie telepracy pracownik zobowiązany jest m.in. do przekazania pracodawcy informacji niezbędnych do kontaktowania się z nim na odległość, umożliwienia pracodawcy przeprowadzenia kontroli wykonywania telepracy w przypadkach i na warunkach określonych w kodeksie pracy.
Jeśli chodzi o zmianę tej formy świadczenia pracy, również obowiązuje zasada dobrowolności i tak w terminie trzech miesięcy od daty zawarcia porozumienia w sprawie zmiany zatrudnienia każda ze stron może żądać zaprzestania wykonywania telepracy i przywrócenia poprzednich warunków pracy. Takie żądanie jest wiążące dla drugiej strony.
Po upływie trzech miesięcy pracodawca może dokonać zmiany świadczenia pracy wyłącznie w drodze wypowiedzenia zmieniającego.