Pracodawca może powierzyć pieczę nad mieniem łącznie kilku pracownikom. W tym celu konieczne jest jednak zawarcie umowy o współodpowiedzialności i uzyskanie zgody wszystkich pracowników nią objętych. Warunkiem ustanowienia wspólnej odpowiedzialności majątkowej jest powierzenie mienia łącznie wszystkim pracownikom, którzy mają być nią objęci, na podstawie inwentaryzacji przeprowadzonej z ich udziałem.
Wspólna odpowiedzialność majątkowa pracowników nadal znajduje zastosowanie u niektórych pracodawców, szczególnie zajmujących się sprzedażą i przechowywaniem towarów. Jak sama nazwa wskazuje, stanowi ona rodzaj odpowiedzialności podzielonej pomiędzy kilku pracowników za mienie powierzone im przez pracodawcę z obowiązkiem wyliczenia się.
Z uwagi na to, że wspólna odpowiedzialność pracowników jest odstępstwem od zasady indywidualnego rozliczania się z mienia powierzonego, podlega ona odrębnym uregulowaniom. Przede wszystkim wiąże się z nią wiele gwarancji służących ochronie interesów pracowników przyjmujących na siebie wspólną pieczę nad powierzonym mieniem. Przestrzeganie ich jest obowiązkiem pracodawcy i jednocześnie koniecznością, aby móc skutecznie dochodzić odszkodowań od odpowiedzialnych pracowników.
Zasady odpowiedzialności
Podobnie, jak ma to miejsce w przypadku indywidualnej odpowiedzialności za powierzone mienie, także pracownicy, którzy przyjęli na siebie odpowiedzialność na podstawie umowy o współodpowiedzialności zawartej z pracodawcą, odpowiadają na zasadzie winy, a nie ryzyka. Oznacza to, że w stosunku do każdego pracownika, który związał się umową, konieczne jest zaistnienie łącznie czterech przesłanek, tj.:
● bezprawność działania (zaniechania) polegająca na niewyliczeniu się z powierzonego mienia,
● szkoda w powierzonym mieniu,
wina pracownika,
● normalny związek przyczynowy pomiędzy bezprawnością działania lub zaniechania a powstałą szkodą w powierzonym mieniu.
Istotne jest natomiast, aby wyraźnie rozgraniczyć współodpowiedzialność pracowników za mienie powierzone na podstawie umowy zawartej z pracodawcą od odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną pracodawcy przez kilku pracowników. Wprawdzie w obu przypadkach pracodawca może dochodzić od nich wyrównania szkody, ale zasady obu odpowiedzialności zasadniczo się od siebie różnią.
W przypadku szkody wyrządzonej pracodawcy, która jest następstwem zachowania się kilku pracowników, zastosowanie ma odpowiedzialność na zasadach ogólnych. W takiej sytuacji pracodawca musi najpierw ustalić zakres odpowiedzialności każdego pracownika, stosownie do jego zachowania i stopnia winy, a dopiero gdy niemożliwe jest dokonanie takich ustaleń, może obciążyć pracowników w częściach równych.
W przypadku wspólnej odpowiedzialności za mienie powierzone decydujące znaczenie ma umowa, która reguluje zakres odpowiedzialności poszczególnych pracowników. Odpowiadają oni bowiem w częściach określonych w umowie, chyba że zostanie stwierdzone, iż cała szkoda lub jej określona część została spowodowana przez niektórych z nich.
To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w Tygodniku Prawa Pracy i Ubezpieczeń.