Zdarza się, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę podpisuje osoba, która nie posiada umocowania do działania w imieniu pracodawcy. Czy takie wypowiedzenie można podważyć?
Zgodnie z art. 31 k.p. za pracodawcę będącego jednostką organizacyjną czynności w sprawach zakresu prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarządzający tą jednostką albo inna wyznaczona do tego osoba. Przepisy prawa pracy nie precyzują przy tym, w jaki sposób może być wyznaczona taka inna osoba. W praktyce mogą powstać wątpliwości, czy dana osoba posiadała należyte umocowanie do złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę.
W stosunkach cywilnoprawnych jednostronna czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest nieważna z mocy prawa (art. 104 k.c.). Bezwzględnie nieważna jest też jednostronna czynność dokonana przez osobę działającą jako organ osoby prawnej z przekroczeniem zakresu swojego umocowania lub jako fałszywy organ osoby prawnej.
W nauce prawa pracy przeważa natomiast pogląd, że niezgodność z prawem rozwiązania umowy o pracę może być jedynie podważona w drodze odpowiedniego powództwa, tj. powództwa o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne, o przywrócenie do pracy lub zasądzenie odpowiedniego odszkodowania i w tym zakresie do jednostronnej czynności prawnej w postaci oświadczenia o wypowiedzeniu nie mają zastosowania przepisy kodeksu cywilnego przewidujące sankcję nieważności czynności sprzecznych z prawem. Sankcja w postaci nieważności wypowiedzenia stwarzałaby bowiem niepewność co do istnienia stosunku pracy, wzajemnych uprawnień stron, a także uprawnień pracownika i obowiązków pracodawcy w sferze ubezpieczeń społecznych. Ponadto byłaby sprzeczna z zasadą wzruszalności skutków wadliwego wypowiedzenia umowy o pracę tylko na żądanie pracownika. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 9 maja 2006 r., II PK 270/05, brak sankcji w postaci nieważności powinien dotyczyć w takim samym stopniu naruszenia zasad reprezentacji jak innych wadliwości przy wypowiadaniu umowy, takich jak niezasadność wypowiedzenia czy naruszenie przepisów dotyczących szczególnej ochrony.
Powyższe oznacza, że o ile pracownik nie wniesie odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę podpisanego przez osobę nieuprawnioną do działania w imieniu pracodawcy, wypowiedzenie co do zasady będzie skuteczne, a umowa o pracę rozwiąże się po upływie okresu wypowiedzenia.