Ministerstwo Edukacji Narodowej przygotowało projekt podstaw programowych nauczania dla uczniów polskich uczących się za granicą. Ma on być wskazówką i pomocą dla nauczycieli przy tworzeniu lokalnych programów nauczania języka polskiego, historii, kultury i geografii Polski.

Jest to pierwszy tego rodzaju dokument w polskiej edukacji.

"Dziś prezentując projekt kończymy toczącą się nad nim od pół roku dyskusję z ekspertami z kraju i na świecie, a rozpoczynamy dyskusję publiczną nad nim" - powiedział w piątek na konferencji prasowej wiceminister edukacji Krzysztof Stanowski.

Zauważył on, że z roku na rok liczba polskich dzieci i młodzieży poza granicami kraju rośnie. "90 proc. z nich uczy się polskiego, polskiej historii i kultury w szkołach założonych dla nich przez rodziców, organizacje polonijne. Potrzebują one pomocy i wsparcia" - mówił Stanowski.

Zajęcia w tych szkołach odbywają się popołudniami, w soboty lub w systemie korespondencyjnym.

Jak poinformowała Grażyna Czetwertyńska z MEN, która kieruje pracami nad projektem, wspólnie ze środowiskami polonijnymi rozpoczęto już pracę nad programami nauczania. Przygotowywany będzie też podręcznik modułowy, który będzie zamieszczony w internecie, tak by nauczyciele mogli drukować potrzebne i użyteczne dla nich fragmenty tekstów czy ćwiczenia. Będzie też specjalna strona internetowa dla rodziców - z propozycjami gier językowych, szarad czy krzyżówek do rozwiązywania z dziećmi.

Uczniowie, którzy będą się uczyć według podstaw programowych, na koniec roku będą otrzymywali świadectwa szkolne według wzoru przygotowanego przez MEN.

"Staraliśmy się stworzyć takie podstawy nauczania, by nie powtarzały się w nich treści, które uczniowie poznają w swoich szkołach w miejscu zamieszkania; jednocześnie, by były one tak uniwersalne, by mogli korzystać z nich zarówno uczniowie w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Australii, czy w Kazachstanie" - mówiła Czetwertyńska.

Nad projektem podstawy programowej pracowało kilkudziesięciu ekspertów. Znaleźli się wśród nich nauczyciele pracujący w szkołach polskich na obczyźnie, pracownicy naukowi z polskich uniwersytetów oraz eksperci, którzy wcześniej pracowali nad podstawa programową nauczania dla szkół w Polsce.

W projekcie podstawy zapisano co uczeń powinien wiedzieć i umieć na zakończenie każdego etapu kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji językowych (określono je dla trzech poziomów umiejętności komunikowania: podstawowego, średnio zaawansowanego i zaawansowanego. Wymagania zostały opracowane dla trzech grup wiekowych: 5-9 lat, 10-13 lat oraz 14 lat i więcej.

Dla każdej grupy wiekowej zaproponowano dwa zestawy lektur uzupełnionych innymi tekstami kultury. Pierwszy zestaw zawiera spis dzieł ważnych dla świadomości narodowej Polaków, które polscy uczniowie na obczyźnie powinni poznać i omówić z nauczycielem. Drugi zestaw to wykaz utworów z różnych epok, ze szczególnym uwzględnieniem literatury i filmów, które pomogą ukształtować u uczniów wizerunek współczesnej Polski.

I tak na przykład w wykazie podstawowym lektur dla uczniów w wieku 5-9 lat znalazły się: dwie pierwsze zwrotki "Mazurka Dąbrowskiego", "Katechizm polskiego dziecka" Władysława Bełzy, "Przygody Koziołka Matołka" Kornela Makuszyńskiego, wiersze Jana Brzechwy i Juliana Tuwima, legendy: o smoku wawelskim; o Warsie i Sawie; o śpiących rycerzach; o Piaście Kołodzieju; o Lechu, Czechu i Rusie oraz piosenki: "Krakowiaczek jeden", "Mam chusteczkę haftowaną", "Płynie Wisła, płynie", "Stary niedźwiedź", "Wlazł kotek na płotek" i "Zasiali górale".

W zestawie do wyboru są zaś m.in.: "Zielony wędrowiec" Liliany Bardijewskiej, "Dla najmłodszych" Wandy Chotomskiej, "Puc, Bursztyn i goście" Jana Grabowskiego, "Zasypianki" Joanny Kulmowej, "Jacek, Wacek i Pankracek" oraz "Oto jest Kasia" Miry Jaworczakowej, "Plastusiowy pamiętnik" Marii Kownackiej, "Karolcia" Marii Krueger, "Najwyższa góra świata" i "Sen, który odszedł" Anny Onichimowskiej czy "Florentynka" Macieja Orłosia.

W drugim zestawie są też filmy: "Akademia Pana Kleksa", "Bolek i Lolek", "Koziołek Matołek", "Miś Uszatek", "Reksio" oraz komiksy: "Legendarna historia Polski" Grzegorza Rosińskiego, "Tytus, Romek i A'tomek" Henryka Chmielewskiego i "Kajko i Kokosz" Janusza Christy.

Prace nad projektem podstawy programowej nauczania dla uczniów polskich uczących się za granicą, programami nauczania i podręcznikiem modułowym finansowane są z Europejskiego Funduszu Społecznego.