Kształcenie dla dorosłych nie jest dostosowane do potrzeb rynku pracy; ponad połowa słuchaczy w roku 2007/2008 kształciła się w zawodach, w których jest najwięcej bezrobotnych - wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli, opublikowanego na jej stronie internetowej.

Według raportu 53 proc. słuchaczy kształciło się w 20 zawodach, w których jest najwięcej bezrobotnych. Wśród tych zawodów są m.in.: ekonomista, kucharz, handlowiec, technik mechanik, pracownik biurowy oraz technik informatyk. W szkołach dla dorosłych uczy się około 19 tys. ludzi.

Skutkiem tego jest konieczność przekwalifikowania zawodowego bezpośrednio po ukończeniu szkoły lub podejmowania pracy w innym zawodzie bez posiadania kwalifikacji. W ocenie NIK brak zharmonizowania kształcenia z potrzebami rynku pracy świadczy o systemowej niegospodarności w kształceniu zawodowym dorosłych.

W ocenie Najwyższej Izby Kontroli efektywność kształcenia jest niska: wiele szkół nie dysponuje odpowiednimi pracowniami specjalistycznymi do nauki zawodu, nie ma wystarczającej ilości praktyk, czy godzin zajęć, a grupy słuchaczy są zbyt liczne.

Znaczna część absolwentów trafia na rynek pracy bez uzyskania dyplomu

Ponadto znaczna część absolwentów szkół zawodowych trafia na rynek pracy bez uzyskania dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe (w roku szkolnym 2007/08 dyplomu zawodowego nie uzyskało 55 proc. absolwentów kontrolowanych szkół dla dorosłych).

W dwóch ostatnich rocznikach egzaminy zawodowe zdało jedynie 56 proc. przystępujących do egzaminu, zaś 18 proc. słuchaczy w ogóle do nich nie podeszło. Izba ocenia, że ogranicza to ich możliwości na rynku pracy i świadczy o niskiej jakości kształcenia.

Ponadto - jak podkreśla NIK w raporcie - publiczne służby zatrudnienia nie mają kompetencji ani możliwości wdrażania instrumentów, dostosowujących strukturę kształcenia szkolnego do potrzeb rynku pracy. Służby te jedynie opiniują wnioski dyrektorów szkół w sprawie wprowadzenia nowych zawodów do kształcenia i publikują na stronach internetowych wyniki monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych.

Kontrolę przeprowadzono od sierpnia do grudnia 2008 roku w Ministerstwie Edukacji Narodowej (MEN), oraz 40 publicznych placówkach kształcenia ustawicznego i praktycznego (39 prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i jednej prowadzonej przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi).