Obowiązkiem każdego pracodawcy w Danii jest sporządzenie umowy o pracę w wersji językowej zrozumiałej dla pracownika i doręczenie jej najpóźniej w ciągu miesiąca od rozpoczęcia pracy.
Większość Polaków pracujących w Królestwie Danii pracuje w firmach budowlanych. Aby uniknąć rozczarowań związanych z podjęciem pracy i płacą, warto zapoznać się z obowiązującymi, i to nie tylko w budownictwie, warunkami zawierania umów o pracę i ich rozwiązywania. Dla cudzoziemców największe znaczenie ma fakt, że duński pracodawca (również ten, który zatrudnia obcokrajowców) jest zobowiązany do sporządzenia umowy o pracę w wersji językowej zrozumiałej dla pracownika. Musi doręczyć ją pracownikowi najpóźniej w ciągu miesiąca od rozpoczęcia pracy.
Umowę taką sporządza się w dwóch egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. Zawarcie umowy jest podstawą do przyznania pracownikowi karty podatkowej, tzw. Takskort przez SKAT (Urząd Skarbowy). Niektóre związki zawodowe, jak na przykład Zrzeszenie Danek Bygeri (Zrzeszenie Duńskich Budowlańców), opracowało wzór standardowej umowy o pracę w kilku językach. Znaleźć go można na stronie www.danskbygeri.dk.

Godziny pracy

W Danii od ponad 100 lat czas pracy nie jest regulowany ustawowo, lecz przez układy zbiorowe. Zasadą jest, że pracę wykonuje się od poniedziałku do piątku w godz. 6 - 18, a tygodniowy wymiar czasu pracy wynosi 37 godzin. Układy zbiorowe dopuszczają jednak tzw. specyficzny tryb pracy. Zgodnie z nim pracownicy mogą wykonywać swoje obowiązki przez 46 godz. tygodniowo, ale m.in. pod warunkiem, że w ciągu trzech następnych miesięcy pracownicy otrzymają równoważne dni wolne, a szef prowadzi szczegółową ewidencję czasu pracy każdego pracownika. Możliwe jest także wykonywanie pracy według potrzeb (np. 10 godzin dziennie, ale nie więcej niż przeciętnie 50 godz. tygodniowo).
Duńskie prawo przewiduje przerwy w pracy przeznaczone na posiłki i odpoczynek. Ich łączny czas nie może być dłuższy niż jedna godzina i krótszy niż pół godziny.
Minimalne stawki godzinowe wynagrodzenia są określone w porozumieniach zbiorowych (np. w Danek Bygeri jest ich obecnie 16) i są zmieniane 1 marca każdego roku. Obecne minimalne wynagrodzenie za godz. pracy w branży budowlanej to 106,90 - 131,83 DKK (w zależności od zapisów porozumienia zbiorowego). Przedsiębiorstwo i pracownicy mogą ustalić wyższe, od minimalnej, stawki wynagrodzenia.
Najwyżej wyceniana jest praca w godzinach nadliczbowych. Regułą jest, że za pracę w pierwszych trzech godzinach ponadwymiarowych przysługuje pracownikowi 150 proc. stawki. Za kolejne godziny szef powinien zapłacić 200 proc. wynagrodzenia. Podstawa naliczania płacy w nadgodzinach zależy od postanowień układu zbiorowego i może nią być albo stawka minimalna albo stawka umówiona i zapisana w umowie o pracę.

Koniec zatrudnienia

Również zasady rozwiązywania umów o pracę zawarte są zazwyczaj w branżowych układach zbiorowych. Na przykład w branży budowlanej w pierwszym roku zatrudnienia ani pracownika, ani pracodawcy nie obowiązują żadne okresy wypowiedzenia. Jeśli budowlaniec pracuje już ponad pięć lat, wówczas obowiązuje go dwutygodniowy okres wypowiedzenia (a jego szefa siedmiotygodniowy).
Jeżeli pracownik, z którym rozwiązano umowę o pracę, nie był ubezpieczony na wypadek bezrobocia w duńskiej A-kasie i musi na nowo zarejestrować się w polskim Urzędzie Pracy, powinien wystąpić o wystawienie formularza E-301 i złożyć go w pośredniaku właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. Formularz taki wydaje: Arbejdsdirektoratet (Główny Urząd ds. Pracy), Stormgade 10, P. O Box 1103, DK-1009 Kopenhaga K, tel. 38105011, fax 3819 3890.
UMOWA O PRACĘ MUSI OKREŚLAĆ
• imię i nazwisko, adres pracownika oraz nr ewidencji osobowej,
• nazwę i adres firmy, telefon/fax, nr CVR, numery telefonów stron umowy,
• formę wynagrodzenia (godzinowe czy akordowe, stawka podstawowa oraz dodatki),
• okres rozliczeniowy, w którym następuje wypłata wynagrodzeń,
• rodzaj wykonywanej pracy i dokładny opis wykonywanych czynności,
• tygodniowy wymiar czasu pracy oraz liczbę ewentualnych nadgodzin,
• rodzaj porozumienia zbiorowego obowiązującego u pracodawcy,
• termin i miejsce rozpoczęcia pracy oraz okres zatrudnienia,
• świadczenie emerytalne,
• urlop oraz dodatkowe dni wolne od pracy,
• warunki wypowiedzenia umowy,
• podpisy stron.