Od roku, czyli od 1 lipca 2007 r., obowiązuje nowa ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy. Zastąpiła inną ustawę funkcjonującą od 1981 roku. Czy, mimo że nowe przepisy zawęziły podstawę udzielania przez inspektorów pracy informacji pracodawcom na temat stosowania prawa pracy, mogą się oni domagać ich w takim zakresie, jak pod rządami starej ustawy?
Stara ustawa o Inspekcji Pracy, w art. 8 ust. 1 pkt 11 stanowiła, że do zakresu działania PIP należy w szczególności udzielanie porad i informacji technicznych w zakresie eliminowania zagrożeń dla życia i zdrowia pracowników oraz porad i informacji w zakresie przestrzegania prawa pracy. Tymczasem nowa ustawa o Inspekcji przewiduje jedynie, w art. art. 10 ust. 1 pkt 7 lit. e), że do zadań PIP należy podejmowanie działań polegających na zapobieganiu i eliminowaniu zagrożeń w środowisku pracy. Należą do nich w szczególności: udzielanie porad i informacji technicznych służących eliminowaniu zagrożeń dla życia i zdrowia pracowników, a także porad i informacji o przestrzeganiu prawa pracy.
Obowiązująca ustawa zawęziła więc zakres udzielania porad jedynie do tych dotyczących zapobiegania i eliminowania zagrożeń w środowisku pracy. Należy jednak zauważyć, iż zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej, udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o danych publicznych, w tym o stanowiskach w sprawach publicznych zajętych przez organy władzy publicznej i przez funkcjonariuszy publicznych w rozumieniu przepisów kodeksu karnego, oraz treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej. Wskazane przepisy, w związku z art. 10 ust. 1 pkt 16 obowiązującej ustawy o PIP, który w kwestii zadań inspekcji odsyła także do innych ustaw, powodują w mojej ocenie, że udzielanie pracodawcom informacji o przestrzeganiu prawa pracy pozostaje obowiązkiem Państwowej Inspekcji Pracy. Nie ogranicza się zatem do sfery prawa pracy związanej z bezpieczeństwem środowiska pracy.
Poza wskazanymi wyżej przepisami obowiązek udzielania informacji o przestrzeganiu prawa pracy przez Inspekcję wydaje się wynikać z wykładni celowościowej ustawy o PIP. Jakkolwiek bowiem jest to organ przede wszystkim kontrolny i nadzorczy, to nie można pomijać jego funkcji związanych z promocją ochrony pracy. Najskuteczniejszą formą promocji ochrony pracy i praw pracowniczych wydaje się natomiast udzielanie informacji i porad tym przedsiębiorcom, którzy zwrócą się do PIP ze stosownym zapytaniem i przedstawią stan interesującej ich sprawy, chcąc właśnie uniknąć ewentualnego naruszenia prawa pracy.