NOWE PRAWO Od 1 stycznia 2008 r. pracodawca otrzyma refundację składek na ZUS niepełnosprawnych pracowników. Od dziś może ubiegać się o dopłatę za przyjęcie takich osób do pracy.
Dzisiaj wchodzi w życie nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zgodnie z nią pracodawca, który zatrudni przez co najmniej 12 miesięcy niepełnosprawnego pracownika, może otrzymać w pierwszym roku pracy zwrot 60 proc. jego wynagrodzenia i składek na ubezpieczenia społeczne. Warunkiem jest jednak, by przyjęty do pracy niepełnosprawny był wcześniej zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy niepozostający w zatrudnieniu. Dodatkowo pracodawca, który przez okres co najmniej 36 miesięcy zatrudni taką osobę, może otrzymać ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy takiej osoby do wysokości 15-krotnego przeciętnego wynagrodzenia (40,6 tys. zł).
- To realna, finansowa zachęta, dlatego sądzę, że coraz więcej pracodawców będzie zatrudniać osoby niepełnosprawne. Problemem jest jednak znalezienie rencistów, którzy chcą podjąć pracę - uważa Grzegorz Bugała z firmy Press-Max.
Od dziś osoby niepełnosprawne mogą także otrzymać ze środków PFRON jednorazowe dofinansowanie na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej. Jej wysokość nie może przekraczać 15-krotnego przeciętnego wynagrodzenia.
Osoba, która otrzyma dotację do założenia własnej firmy, będzie musiała ją zwrócić wraz z odsetkami określonymi jak dla zaległości podatkowych tylko wtedy, gdy z własnej winy naruszy warunki umowy o dofinansowanie podpisywanej ze starostą. Dotychczas niepełnosprawni mogli starać się o udzielenie pożyczki na pomoc w założeniu własnej firmy. W ciągu kilku ostatnich lat z tej formy pomocy korzystało jednak coraz mniej osób (w 2006 roku o 13 proc. mniej niż rok wcześniej).
Z kolei od 1 stycznia 2008 r. składki na ubezpieczenia społeczne niepełnosprawnych pracowników będą refundowane, a nie jak obecnie dofinansowane. Oznacza to, że przedsiębiorcy zatrudniający osoby niepełnosprawne będą najpierw musieli terminowo opłacić za nich składki na ZUS, a następnie złożyć wniosek o ich refundację do PFRON. Do wniosku muszą dołączyć co miesiąc informację m.in. o podstawie wymiaru składek oraz o liczbie zatrudnionych niepełnosprawnych i stopniach ich niepełnosprawności. Na tych samych zasadach refundację składek otrzymają niepełnosprawni prowadzący własną działalność gospodarczą.
Zdaniem Jana Zająca, prezesa Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (POPON), wprowadzenie refundacji opłaconych już składek będzie problemem zwłaszcza dla małych firm i spółdzielni inwalidzkich, których nie będzie stać na wniesienie pierwszych tego typu opłat.
- Mogą one nawet ogłaszać upadłość. Lepszym rozwiązaniem byłoby potrącanie zaległości z kolejnych wypłat refundacji - uważa prezes POPON.
Jednocześnie od przyszłego roku pracodawcy nie będą mogli starać się o dofinansowania do wynagrodzeń tych niepełnosprawnych pracowników, którzy mają ustalone prawo do emerytury. Przepisy nie wskazują, kto ma sprawdzać, czy pracownicy mają uprawnienia emerytalne. Nie wiadomo więc, czy wystarczy oświadczenie pracownika, czy fakt ten musi być w jakiś sposób udokumentowany.
- Takie rozwiązanie negatywnie wpłynie na zatrudnianie niepełnosprawnych w starszym wieku. Firmy mogą zwalniać takich pracowników - mówi Łukasz Marmuszewski z firmy Kamar, posiadającej status zakładu pracy chronionej.
Łukasz Guza
Podstawa prawna
■ Ustawa z 15 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych i niektórych innych usta w (Dz.U. nr 115, poz. 791).
