Sejmowa komisja zdrowia przyjęła w środę nowelizację ustawy, która umożliwia realizowanie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego - dzięki temu działania na rzecz poprawy jakości leczenia chorych psychicznie będą miały umocowanie ustawowe.

Jak podkreślił wiceminister zdrowia Adam Fronczak, program jest efektem kilkuletniej pracy i wymaga pilnego wdrożenia. Program będzie przyjmowany na określony czas, w drodze rozporządzenia. Pierwszy, na lata 2009-2013 został przygotowany przez Ministerstwo Zdrowia we współpracy z Instytutem Psychiatrii i Neurologii.

Fronczak zaznaczył, że leczenie psychiatryczne w Polsce trzeba unowocześnić, stopniowo zastępując model stacjonarny modelem środowiskowym, w którym leczenie odbywa się w środowisku pacjenta, w formie opieki pozaszpitalnej (poradnie, oddziały dzienne, hostele, mieszkania chronione).

Fronczak zwrócił uwagę, że liczba chorych psychicznie stale wzrasta. W ciągu 15 lat, od roku 1990 do 2004, wskaźnik rozpowszechnienia leczonych w opiece ambulatoryjnej wzrósł o 131 proc. (z 1629 do 3763 na 100 tys. osób), a wskaźnik rozpowszechnienia hospitalizacji - o 45 proc. (z 362 do 526 na 100 tys. osób).

Opieki i pomocy psychiatryczno-psychologicznej wymaga ok. 10 proc. (900 tys.) dzieci. W roku 2004 z opieki poradni zdrowia psychicznego korzystało jedynie ok. 129 tys. z nich, a z opieki szpitalnej - ok. 12 tys. Rośnie także liczba osób w starszym wieku, które mają problemy psychiczne. W roku 2004 z Poradni Zdrowia Psychicznego korzystało ok. 168 tys. osób w wieku lat 65 lub więcej, a z opieki szpitalnej - ok. 20 tys. osób w tym wieku.

Rocznie ok. 150 osób kończy specjalizację z psychiatrii - to stanowczo za mało

Tymczasem w Polsce brakuje zarówno miejsc, w których można leczyć chorych psychicznie, jak i lekarzy. Jak poinformował Fronczak, w systemie opieki psychiatrycznej brakuje około 1,5 tys. łóżek na oddziałach psychiatrycznych, 1,4 tys. łóżek na oddziałach dla osób uzależnionych, 7 tys. łóżek na oddziałach opieki dziennej, 2 tys. łóżek na oddziałach opiekuńczo-leczniczych, 1,5 tys. miejsc w hostelach oraz 400 zespołów leczenia środowiskowego i 200 poradni.

Rocznie ok. 150 osób kończy specjalizację z psychiatrii - to stanowczo za mało. Fronczak wyraził jednak nadzieję, że poprawa warunków w lecznictwie psychiatrycznym zachęci studentów medycyny do wybierania właśnie tej specjalizacji.

Głównym celem programu jest zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej, dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form pomocy umożliwiających życie w środowisku rodzinnym i społecznym. W ramach programu prowadzone będą także działania profilaktyczne oraz zapobiegające stygmatyzacji chorych psychicznie, poprzez zwalczanie stereotypów.

Program ma być finansowany z budżetu państwa, ze środków własnych samorządów - które w dużej mierze będą odpowiedzialne za jego realizację - oraz ze środków UE. Jego koszt szacowany jest na ok. 20 mln zł rocznie.

Program spotkał się z przychylnym przyjęciem członków komisji zdrowia i został przyjęty jednogłośnie

Program spotkał się z przychylnym przyjęciem członków komisji zdrowia i został przyjęty jednogłośnie.

Obecni na posiedzeniu komisji goście, m.in. konsultanci w dziedzinie psychiatrii, szefowie szpitali psychiatrycznych, eksperci z Instytutem Psychiatrii i Neurologii oraz innych placówek naukowych, także podkreślali konieczność szybkiego wprowadzenia programu i unowocześnienia leczenia psychiatrycznego w Polsce. Powoływali się przy tym na opublikowany w kwietniu raport Najwyższej Izby Kontroli, w którym zwracano uwagę m.in. na złą sytuację w zakładach opieki psychiatrycznej i apelowano o jak najszybsze wdrożenie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.