Członek zarządu w dużej korporacji coraz częściej jest zmuszony pracować również w porze nocnej. Od działu HR otrzymał informację, że nie należy mu się dodatek za pracę w nocy, w związku z zajmowaną przez niego funkcją. Czy jest to trafna interpretacja? Często razem z tym menedżerem pracują też inni pracownicy - czy w przypadku, gdy pracują oni po godzinach, to wystarczy, że firma wypłaci im dodatek za godziny nadliczbowe lub udzieli czasu wolnego, czy musi również płacić im 20-proc. dodatek za pracę w nocy?

Pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Kierownikom wyodrębnionych komórek organizacyjnych za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę i święto przysługuje prawo do dnia wolnego lub wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Zdaniem niektórych komentatorów, skoro menedżerom nie przysługuje wynagrodzenie za pracę ponadwymiarową, to analogicznie nie powinno im także przysługiwać dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej.
Pogląd ten jest krytykowany przez innych przedstawicieli doktryny twierdzących, że dodatek za pracę w porze nocnej przysługuje wszystkim pracownikom. Argumentują oni, że przepisy dotyczące płac pracowników powinny być interpretowane w możliwie ścisły sposób. W związku z tym uważają, że skoro ustawodawca nie pozbawił menedżerów prawa do dodatku za pracę w nocy w sposób wyraźny, tak jak to uczynił w przypadku prawa do oddzielnego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, uregulowanym w art. 1514 par. 1 k.p., to należy uznać, że dodatek za pracę w nocy powinien im przysługiwać na takich samych zasadach jak innym pracownikom. W związku z tym trudno jednoznacznie przesądzić, czy menedżerom ten dodatek za pracę w nocy się należy. W przypadku sporu menedżer ma pewne szanse i podstawy, aby przekonać sąd do swoich racji.
Jeśli chodzi o drugie zagadnienie, to w piśmiennictwie na ogół prezentowany jest pogląd, że czym innym jest dodatek za pracę w porze nocnej, a czym innym dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych, a co za tym idzie, że wykonywanie pracy w godzinach nadliczbowych w porze nocnej uprawnia pracownika zarówno do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych, jak i do dodatku za pracę w porze nocnej. Dodatek za pracę w nocy rekompensuje uciążliwości związane z pracą w nocy, a dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych rekompensuje uciążliwość związaną z przekroczeniem ośmiogodzinnej normy czasu pracy.
PAWEŁ KRZYKOWSKI
aplikant adwokacki w Zespole Prawa Pracy Kancelarii SALANS
PODSTAWA PRAWNA
Art. 132, 133 par. 1, art. 1514 par. 1, art. 1518 par. 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).