Wypowiedzenie umowy z powodu uzyskania uprawnień emerytalnych może stanowić podstawę do przyznania odprawy z ustawy o zwolnieniach grupowych.
ORZECZENIE
Teresa P. (powódka) pracowała od 1974 roku w PKP CARGO na stanowisku radcy prawnego. 23 marca 2006 r. pracodawca wypowiedział jej umowę o pracę, wskazując jako przyczynę nabycie przez powódkę prawa do tzw. emerytury kolejowej. Odwołała się ona od tej decyzji do sądu.
Jak ustalił sąd I instancji, przyczyna ta nie była prawdziwa, bo powódka spełniła wprawdzie warunki do nabycia prawa do emerytury kolejowej, jednak nie korzystała ze świadczeń z tego tytułu. Prawdziwą przyczyną wypowiedzenia była trudna sytuacja ekonomiczna pracodawcy, czyli przyczyna nieleżąca po stronie pracownika i skutkująca obowiązkiem wypłaty odprawy z ustawy o tzw. zwolnieniach grupowych (ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. nr 90, poz. 844 z późn. zm.). Dlatego sąd I instancji przyznał powódce odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę oraz odprawę z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika.
Pracodawca zaskarżył ten wyrok apelacją. Sąd II instancji uznał, że wskazanie przez pracodawcę przyczyny wypowiedzenia umowy - nabycia przez powódkę uprawnień emerytalnych - odpowiada zasadom określonym w art. 30 par. 3 i par. 4 k.p. Przyczyna ta była konkretna, precyzyjna i rzeczywista. Sąd wskazał, że wypowiedzenie umowy z powodu nabycia przez pracownika prawa do emerytury jest uzasadnione. Stanowi zwykłą przyczynę wypowiedzenia i nie dyskryminuje go (wyrok SN z 21 kwietnia 1999 r., I PKN 31/99, OSNP 2000/13/505). Powódka zaskarżyła ten wyrok skargą kasacyjną.
Sąd Najwyższy uchylił w części zaskarżony wyrok i zasądził odprawę na rzecz powódki. Sąd wskazał, że ustawa o zwolnieniach grupowych (art. 10 ust. 1) wymaga jedynie tego, aby przyczyna niedotycząca pracownika była wyłączną przyczyną rozwiązania stosunku pracy. W przypadku wypowiedzenia dokonanego powódce warunek ten został spełniony - wyłączną przyczyną było nabycie uprawnień emerytalnych. Sąd nie zajmował się oceną tego, czy taka polityka kadrowa jest zgodna z zasadami współżycia społecznego i zakazem dyskryminacji, bo powódka w tym zakresie wyroku nie zaskarżyła, a SN rozpoznając sprawę nie może wychodzić poza wskazane przez skarżącego zarzuty.
Sygn. akt II PK 119/07