Od początku lipca w Warszawie przyznawaniem, przyjmowaniem wniosków oraz wypłatą świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych będą zajmowały się urzędy dzielnic (wydziały ds. społecznych i zdrowia). Przejmą te zadania od ośrodków pomocy społecznej.

Przeniesienie przyznawania i wypłaty wszystkich świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych do urzędów dzielnic wynika ze zmiany przepisów związanych z przywróceniem funduszu alimentacyjnego. Zgodnie z nowymi przepisami ośrodki pomocy społecznej zostały wyłączone z realizacji świadczeń alimentacyjnych - nie mogą ustalać prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego ani ich wypłacać. W Warszawie zajmować się tym będą burmistrzowie dzielnic.

Ustawa nakłada na samorządy taki obowiązek od października tego, jednak m.in. w stolicy od wakacji wypłatą świadczeń będą się zajmowały urzędy.

Jak zapewnia stołeczny ratusz, dzięki przeniesieniu świadczeń do urzędów dzielnic ubiegające się o nie osoby będą mogły w jednym miejscu złożyć wszystkie dokumenty i uzyskać pełną informację o przysługujących prawach. Usprawni to obsługę (wypłata razem z dodatkami mieszkaniowymi), a także ułatwi ubieganie się o świadczenia (możliwość potwierdzenia dokumentów - aktu urodzenia, zgonu, meldunku).

Wyłączenie świadczeń z ośrodka pomocy społecznej zmniejszy obciążenie placówek, których najważniejszym zadaniem jest praca socjalna i pomoc osobom i rodzinom w trudnym położeniu.

W Warszawie rocznie ośrodki pomocy społecznej wypłacały świadczenia rodzinne i alimentacyjne ponad 50 tys. osobom. Jest to około 132 mln zł. Na obsługę wypłaty świadczeń miasto otrzymuje z budżetu państwa 3 proc. od ogólnej kwoty wypłat, ze środków własnych dokłada ok. 3 mln zł.

Świadczenia rodzinne i alimentacyjne są finansowane z budżetu państwa i skierowane do osób o najniższych dochodach. Ich przyznawanie i wypłacanie to zadanie samorządów.

Świadczenia rodzinne to zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego, świadczenia opiekuńcze: zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne oraz jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka, tzw. becikowe (od 1 stycznia 2006 roku).

Głównym kryterium uprawniającym do świadczeń rodzinnych jest przeciętny miesięczny dochód w przeliczeniu na osobę w rodzinie. Kryterium dochodowe wynosi 504 zł na osobę lub 583 zł na osobę, jeżeli w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne. Becikowe oraz zasiłek pielęgnacyjny przyznawane są niezależnie od wysokości dochodu rodziny.

Zaliczka alimentacyjna przysługuje na dziecko do ukończenia 18. roku życia albo do 24 lat, jeżeli uczy się w szkole (także wyższej). Przyznawana jest przy dochodzie rodziny nie przekraczającym 583 zł na osobę. Zaliczka przysługuje do wysokości świadczenia alimentacyjnego, nie więcej jednak niż 170 zł i 250 zł dla osoby niepełnosprawnej przy jednej lub dwóch osobach w rodzinie uprawnionych do zaliczki lub 120 zł i 170 zł dla osoby niepełnosprawnej, gdy w rodzinie są trzy osoby uprawnione.

Od 1 października zaliczkę alimentacyjną zastąpi przywrócony fundusz alimentacyjny

Od 1 października zaliczkę alimentacyjną zastąpi przywrócony fundusz alimentacyjny, który zlikwidowano w 2004 roku. Świadczenia z funduszu będą przysługiwały, gdy nie można wyegzekwować zasądzonych alimentów oraz przy dochodzie w rodzinie do 725ázł na osobę. Wysokość świadczenia ma być równa kwocie zasądzonych alimentów, jednak nie wyższa niż 500ázł. Wsparcie będą mogły otrzymać zarówno dzieci wychowywane przez samotnych rodziców, jak i dzieci z pełnych rodzin, które mają zasądzone alimenty.