Firmy zmuszone są niekiedy dokonywać zmian w obowiązujących u nich aktach wewnątrzzakładowych. Czy w każdym takim przypadku pracodawca musi wręczać pracownikom wypowiedzenia zmieniające? Od czego to zależy?
Odnośnie do zmiany postanowień układu zbiorowego pracy na uwagę zasługuje przepis art. 24113 kodeksu pracy stanowiący, iż korzystniejsze postanowienia układu, z dniem jego wejścia w życie, zastępują z mocy prawa wynikające z dotychczasowych przepisów prawa pracy warunki umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę zatrudnienia. Powyższa zasada obowiązuje również w przypadku wprowadzania zmian do układu w drodze protokołów dodatkowych, co oznacza, iż postanowienia korzystniejsze dla pracownika stają się immanentną częścią indywidualnego stosunku pracy, bez potrzeby składania oświadczenia woli przez którąkolwiek ze stron.
W przypadku natomiast postanowień układu mniej korzystnych dla pracowników powstaje konieczność wprowadzenia ich w drodze wypowiedzenia pracownikom dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy. Warto pamiętać, iż przy wypowiedzeniu dotychczasowych warunków umowy o pracę lub innego aktu kreującego stosunek pracy w trybie z art. 24113 k.p. nie mają zastosowania przepisy ograniczające dopuszczalność wypowiadania takiej umowy lub aktu. Nie stosuje się więc przepisów o szczególnej ochronie stosunku pracy oraz - w odniesieniu do umowy zawartej na czas nieokreślony - o zasadności wypowiedzenia (art. 45 par. 1 k.p.) i konsultacji związkowej (art. 38 par. 1 k.p.). Nie ulega jednak wątpliwości, iż wprowadzenie postanowień mniej korzystnych dla pracownika może odbyć się na mocy porozumienia stron w tym zakresie.
Na podstawie art. 772 par. 5 k.p., nakazującego odpowiednie stosowanie przepisu art. 24113 k.p., powyższe zasady odnoszą się również do przypadku zmiany warunków wynagrodzenia za pracę w regulaminie wynagradzania. Co do zasady, nie wymaga natomiast wypowiedzenia warunków pracy i płacy zmiana regulaminu pracy, jeżeli wprowadza mniej korzystne uregulowania w zakresie porządku i organizacji pracy. Jeżeli jednak regulamin pracy zawiera w swej treści regulacje, które wykraczają poza jego treść wynikającą z kodeksu pracy, wprowadzając konkretne uprawnienia pracowników, to takie zmiany, aby zaczęły obowiązywać pracowników, powinny zostać wprowadzone w drodze porozumienia zmieniającego, a jeśli pracownik nie wyraża zgody na zmianę, poprzez zastosowanie przez pracodawcę instytucji wypowiedzenia warunków pracy i płacy.