Prowadzę hurtownię materiałów budowlanych. Usłyszałem rozmowę pracowników, którzy krytycznie wypowiadali się o fakcie zatrudnienia pracownika z zagranicy. Przy czym używali wulgarnego i obraźliwego słownictwa. Już wcześniej dochodziły do mnie sygnały nieuzasadnionej krytyki z ich strony. Nie mam zastrzeżeń co do wykonywanej przez nich pracy. Czy mogę rozwiązać umowę o pracę natychmiast bez wypowiedzenia?

Nadmierna krytyka pracodawcy lub ubliżanie mu może być przyczyną rozwiązania stosunku pracy w trybie art. 52 par. 1 pkt 1 k.p. Zgodnie z rozwiązaniem przewidzianym w tym przepisie pracodawcy przysługuje uprawnienie do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Naruszenie musi być spowodowane przez pracownika świadomie, w sposób przez niego zawiniony i stanowić zagrożenie dla interesów pracodawcy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 17 listopada 2005 r., III Apa 103/04). Należy także podkreślić, że o zastosowaniu tego trybu decyduje jednostkowy czyn, a nie przebieg dotychczasowej pracy (wyrok SN z 2 grudnia 2004 r., I PK 86/04). Uprawnienie pracodawcy jest jednak ograniczone w czasie, zgodnie bowiem z par. 2 art. 52 k.p. rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie jednego miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Pozostawanie w stosunku pracy rodzi po stronie pracownika określone w kodeksie pracy obowiązki. Zgodnie z art. 100 par. 2 k.p. do obowiązków pracownika należy w szczególności dbanie o dobro zakładu pracy oraz przestrzeganie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego. Obowiązki te ciążą na pracowniku nie tylko w czasie wykonywania pracy, ale także w innym czasie, gdy ma styczność z zakładem pracy bądź jego zachowania pozostają w sferze łączącego go z pracodawcą pracowniczego stosunku prawnego (wyrok SN z 9 września 1981 r., I PRN 36/81).
Jednym z warunków dopuszczalnej krytyki jest zachowanie odpowiedniej formy wypowiedzi. Uzasadniona krytyka stosunków istniejących w zakładzie pracy powinna mieścić się w granicach porządku prawnego, nie dezorganizować pracy i umożliwiać normalne funkcjonowanie zakładu. Za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych może być zatem uznane obraźliwe, lekceważące i aroganckie wypowiedzi w stosunku do pracodawcy.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 52 oraz art. 100 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.).