Od 7 marca pracodawca może wnieść sprzeciw wobec podjęcia kontroli przez określone organy. Czy dotyczy to też inspekcji pracy? Co w praktyce oznacza dla takiego pracodawcy wniesienie sprzeciwu?
7 marca 2009 r. weszła w życie nowelizacja przepisów ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, która wprowadziła szereg przepisów regulujących postępowanie, którego celem jest kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorcy. Ustawa nie precyzuje, jakie organy administracji mają prawo kontrolować przedsiębiorców, odsyłając w tym zakresie do ustaw szczególnych, w szczególności co do zakresu przedmiotowego kontroli i organów uprawnionych do jej prowadzenia (art. 77 ust. 3).
Zgodnie z art. 1 ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy PIP jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej. Można zatem przyjąć, iż w przypadku, gdy pracodawca prowadzi działalność gospodarczą, kontrole prowadzone przez PIP będą podlegały przepisom ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Niemniej, zgodnie z informacjami uzyskanymi bezpośrednio w PIP, organ ten pracuje obecnie nad wykładnią tych przepisów i w najbliższych dniach powinien opublikować swoje stanowisko w tej sprawie.
Przedsiębiorca - pracodawca jest uprawniony w terminie trzech dni do wniesienia sprzeciwu wobec podjęcia kontroli i jej wykonywania, w przypadku gdy inspektor naruszy jeden ze wskazanych w ustawie przepisów, w szczególności jeśli nie powiadomi o zamiarze przeprowadzenia kontroli, nie okaże legitymacji/upoważnienia, nie poinformuje kontrolowanego o jego prawach i obowiązkach, naruszy prawo kontrolowanego do obecności w trakcie czynności kontrolnych, naruszy dozwolony okres kontroli czy też będzie prowadził kontrolę w trakcie trwania innej kontroli. Należy pamiętać, że wniesienie sprzeciwu nie jest dopuszczalne, gdy organ przeprowadzający kontrolę powołuje się na to, iż przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, iż ustawa posługuje się określeniem niezbędne, co oznacza, że prawo przedsiębiorcy do wniesienia sprzeciwu nie powinno być w sposób nieuzasadniony ograniczane, a organy kontrolujące, w tym PIP, nie powinny powoływać się na te okoliczność w sposób nieuzasadniony. Prawo pracy zawiera wiele przepisów karnych, których naruszenia może dopuszczać się kontrolowany przedsiębiorca, jednakże wydaje się, że w nielicznych wypadkach kontrola będzie niezbędna, aby przeciwdziałać popełnieniu wykroczenia.