Pracodawcy będą mogli opłacać rehabilitację podwładnych tylko ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Łatwiej będzie im jednak utrzymać status ZPChr.
Środki zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych będą mogły znajdować się wyłącznie na rachunku bankowym ZFRON i nie mogą być przekazywane przez firmy na inne konta (np. subkonta, lokaty). Tak wynika z założeń do rządowego projektu nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Pieniądze ZFRON pochodzą m.in. z ulg podatkowych, jakie posiadają zakłady pracy chronionej. Można je wykorzystać wyłącznie na działania związane z rehabilitacją pracowników.
- Założenia w praktyce uniemożliwią firmom pomnażanie tych środków, choćby po to, aby pokryć koszty obsługi rachunku ZFRON - uważa Włodzimierz Kabaciński, prezes Spółdzielni Inwalidów Jutrzenka z Krotoszyna, posiadającej status ZPChr.
Jego zdaniem, ustawodawca mógłby zabronić tylko np. zakupu ze środków ZFRON akcji lub innych papierów wartościowych, które nie gwarantują zwrotu zainwestowanych pieniędzy. Pozytywnie ocenia natomiast propozycję, aby środki zgromadzone w funduszu nie podlegały egzekucji komorniczej.
- Nie są one własnością pracodawcy, więc nie można z nich pokrywać jego długów - dodaje.
Firmom nie podoba się pomysł, aby wydatki na rehabilitację zawodową i społeczną pracowników mogły być finansowane wyłącznie bezpośrednio ze środków ZFRON. Jeśli zmiana ta wejdzie w życie, zakład pracy chronionej nie będzie mógł np. opłacić tego typu działań ze środków własnych, a następnie zrefundować tych kosztów przelewem z rachunku ZFRON.
- Zmiana ta utrudni firmom podejmowanie działań dotyczących poprawy zdrowia i kwalifikacji zawodowych swoich pracowników - uważa Szczepan Wroński, prawnik Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.
Podkreśla, że jest nieracjonalna, bo sądy coraz częściej orzekały, że zakłady pracy chronionej mogą refundować koszty poniesione na rehabilitację pracowników ze środków funduszu.
Korzystne dla pracodawców mogą być natomiast propozycje dotyczące statusu ZPCHr oraz niepełnosprawnego pracownika. Z założeń projektu noweli wynika, że firmy będą mogły pobierać pomoc na zatrudnienie tych osób nawet w okresie, gdy ich orzeczenie o niepełnosprawności (wydane na czas określony) utraciło ważność i starają się one o wydanie kolejnego.
- Rozwiązanie to uprości zasady udzielania pomocy na zatrudnienie niepełnosprawnych, pod warunkiem że ustawa jasno określi, co stanie się w sytuacji, gdy pracownik nie otrzyma kolejnego orzeczenia - mówi Marzena Grochowicz, dyrektor ds. osób niepełnosprawnych w Agencji Ochrony i Detektywistyki Gwarant z Opola, posiadającej status ZPChr.
Zwraca uwagę, że w przeciwnym razie firmy mogą zostać zobowiązane do zwrotu pieniędzy, skoro pracownik utracił status osoby niepełnosprawnej.
Założenia przewidują też, że pracodawcy nie utracą statusu ZPChr w razie zmiany formy prawnej prowadzonej działalności lub gdy nie wyodrębnią oddzielnego rachunku, na którym będą gromadzone środki ZFRON.