W firmie trwa kontrola podatkowa. Czy w tym samym czasie firmę może kontrolować też inspektor pracy? Czy inspekcja pracy może wejść do firmy bez wcześniejszego uprzedzenia pracodawcy o zamiarze przeprowadzenia kontroli?
7 marca 2009 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Wprowadziła ona zmiany do rozdziału 5 tej ustawy, który dotyczy kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorców. Co do zasady, organy kontroli mają obowiązek zawiadamiania przedsiębiorców o zamiarze wszczęcia kontroli. Jedynie w ściśle określonych przypadkach ustawa przewiduje odstępstwa od tej zasady. Kontrola może być wszczęta nie wcześniej niż po upływie siedmiu dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Jeżeli kontrola nie zostanie wszczęta w terminie 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, wówczas wszczęcie kontroli wymaga ponownego zawiadomienia. Tylko na wniosek przedsiębiorcy kontrola może być wszczęta przed upływem siedmiu dni od dnia doręczenia zawiadomienia.
Według art. 82 ustawy, co do zasady, nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli działalności przedsiębiorcy. Od powyższego istnieją ściśle określone w cytowanym artykule wyjątki, m.in. w sytuacji, gdy przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego. W przypadku gdy działalność gospodarcza przedsiębiorcy jest już objęta kontrolą innego organu, wówczas organ kontroli powinien odstąpić od podjęcia czynności kontrolnych oraz może ustalić z przedsiębiorcą inny termin przeprowadzenia kontroli.
Ustawa z 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy w art. 24 ust. 1 stanowi, że inspektorzy pracy są uprawnieni do przeprowadzania, bez uprzedzenia i o każdej porze dnia i nocy, kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności stanu bhp oraz kontroli przestrzegania przepisów dotyczących legalności zatrudnienia. Jednak według ustawy o swobodzie działalności gospodarczej organy administracji publicznej kontrolują przedsiębiorców na zasadach określonych w tej ustawie, a w zakresie nieuregulowanym stosuje się przepisy ustaw szczególnych. Trzeba stwierdzić, że umocowanie do przeprowadzenia kontroli należy do zakresu uregulowanego w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, ponieważ przepisy ustawy o PIP winny być zgodne z jej postanowieniami. Dlatego też inspektor pracy jest zobligowany do uprzedzenia przedsiębiorcy o planowanej kontroli, poprzez wskazanie daty jej rozpoczęcia oraz przewidywanego terminu jej zakończenia. Należy więc uznać, że kontrola przedsiębiorcy nie może zostać przeprowadzona przez inspektora pracy bez uprzedzenia i w dowolnym czasie.
